Αυτές τις μέρες -τέλη Απρίλη, αρχές Μάη – το μυαλό μου τρέχει στα Δαρδανέλια, εκεί στα στενά της Τουρκίας, όπου πριν πάνω από 100 χρόνια έγινε η μάχη της Καλλίπολης, διαλύθηκε ο στρατός των συμμάχων και έπαθε μεγάλη ζημιά το κύρος του Ουίνστον Τσόρτσιλ, μετέπειτα αρχηγού της νίκης..
Γράφει ο Νίκος Βολωνάκης
Εκεί έπαθε στραπάτσο το πεζικό και το ναυτικό των Άγγλων, Γάλλων, Ινδών, Αυστραλών και Νεοζηλανδών στρατιωτών, που γέμισαν με πτώματα τις ακτές,καθώς η επιχείρηση να κατακτήσουν τουρκικά εδάφη απέβη άκαρπη, αφού οι Τούρκοι είχαν ειδοποιηθεί προηγουμένως από Γερμανούς και μαζί σε συνεργασία ρήμαξαν τους επιτιθέμενους, αφήνοντας εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς στο πεδίο της μάχης…
Όλο το αιματοβαμμένο σκηνικό περιγράφεται στο σημαντικό βιβλίο του Αριστείδη Τσοτρούδη, που παρά την ιδιότητα του (είναι οδοντογιατρός) αποδείχθηκε και ρέκτης της ιστορίας της Λήμνου, γράφοντας το πόνημα “Η μάχη της Καλλίπολης”, εμπλουτισμένο με ανέκδοτες φωτογραφίες της εποχής.
Κάτοικοι της Λήμνου με συμμάχους,στον κόλπο του Μούδρου.
| x |
Και σ αυτό το βιβλίο ο Λημνιός συγγραφέας επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στον ρόλο που έπαιξε τότε (Απρίλης του 1915) η Λήμνος και πιο συγκεκριμένα ο κόλπος του Μούδρου. Γιατί, αυτό το ακριτικό και απόμερο σημείο της Ελλάδος, επιλέχθηκε να συγκεντρωθούν τα ξένα στρατεύματα, να αράξουν τα συμμαχικά πολεμικά σκάφη, να γίνουν εγκαταστάσεις για τη μακροημέρευση τους και τελικά, ακόμη και να ενταφιαστούν εκεί τα θύματα του πολέμου, σε δυο πολυεθνικά νεκροταφεία, όπου αυτές τις μέρες μνημονεύονται οι νεκροί.
Δώδεκα λέξεις φθάνουν για να καταγράψουν το μεγάλο κακό. Καταστροφή, αφανισμός θάνατος, δυσεντερία, γρίπη, τύφος, κάψιμο, πνιγμός, χαράκωμα, νοσοκομείο, κοινός τάφος.
Ένα μικρό απόσπασμα: ” Οι 12.000 άνδρες των ΑΝΖΑΚ (Αυστραλονεοζηλανδοι), επρόκειτο ν αποβιβαστούν στο ακροατήριο Αρί Μπουρνου,αλλά βρέθηκαν σε λάθος τοποθεσια με δύσβατο έδαφος, απόκρημνο και δέχθηκαν τα φονικά πυρά των Τούρκων με μεγάλες απώλειες .Ο διοικητής σε σήμα του ανέφερε ότι η ταξιαρχία έχει μεγάλες απώλειες κι έχει σε κάποιο βαθμό αποθαρρυνθει.Εαν οι δυνάμεις ξαναδεχθουν αύριο νέους κανονιοβολισμούς και νέες επιθέσεις υπάρχει μεγάλη πιθανότητα γενικής συμφορας, καθότι δεν υπάρχει κανένα ξεκούραστο τμήμα, για να προωθηθεί στην πρώτη γραμμή προς ανακούφιση τους.Η αναφορά αυτή είναι πολύ σοβαρή και αν πρέπει ν αποσυρθουμε από εδώ ,πρέπει να γίνει αμεσως”.
Η μάχη της Καλλίπολης είναι παράδειγμα αποτυχίας της πολιτικής και της στρατιωτικής ηγεσίας του Λονδίνου, παρά τον ηρωισμό των βρετανικών και αποικιακών στρατευμάτων καθώς και των Γάλλων πατριωτών.
Ύστερα από όσα γράφηκαν στις σελίδες του βιβλίου του Αριστείδη Τσοτρούδη μας πείθουν ότι θα πρέπει η Λήμνος να κινήσει διαδικασίες αδελφοποίησης με την Αυστραλία, αποτίοντας έτσι φόρο τιμής στην ιερή μνήμη των ανδρών του ΑΝΖΑΚ που αναπαύονται στα χώματά της.
