Το περιμέναμε σ΄αυτή τη χώρα. Όλο και πιο πολλοί διεκδικούν την επιτυχία της απελευθέρωσης των δύο στρατιωτικών από τις φυλακές της Αδριανούπολης.
Ο Αλέξης Τσίπρας έστειλε το πρωθυπουργικό αεροπλάνο να τους φέρει, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας οργάνωσε τελετή υποδοχής στο αεροδρόμιο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, οι συνακόλουθοι υπουργοί έκαναν συγκινητικές δηλώσεις, οι οργανώσεις, οι σύλλογοι, η ολομέλεια των Δικηγόρων της χώρας και πολλοί άλλοι φορείς εκφράζουν ικανοποίηση και διεκδικούν ένα κομματάκι δόξας από την θετική έκβαση της όλης υπόθεσης.
Παρότι η απελευθέρωση δεν σημαίνει διακοπή της δίωξης εντούτοις όπως φαίνεται σ΄αυτή την χώρα είμαστε πρώτοι στα επικοινωνιακά παιχνίδια και στο να στήνουμε τελετές, γιορτές και πανηγύρεις… Δεν αποκλείεται δηλαδή μετά και από σχετική “άνωθεν παρέμβαση” η τουρκική δικαιοσύνη να ακολούθησε μια πιο ευέλικτη δικονομική οδό, της οποίας την εξέλιξη θα παρακολουθήσουμε αργότερα.
Ποια είναι όμως η αλήθεια για την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών;
Ο ρόλος της πίεσης από τον Τραμπ
Μια αξιοπρόσεκτη ανάλυση δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα armynow.net. Αναφέρει μεταξύ άλλων:
Το δικαστήριο που εξέτασε ένα ακόμα ένα νέο αίτημα για αποφυλάκιση -το έκτο στη σειρά-, αφού άκουσε για άλλη μια φορά την ίδια απολογία των δύο Ελλήνων στρατιωτικών -ότι μπήκαν στην περιοχή κατά λάθος, ακολουθώντας πατημασιές που είχαν εντοπίσει- , απεφάνθη αυτή τη φορά ότι δεν συντρέχουν πλέον λόγοι να παραμείνουν προφυλακιστέοι και οι δύο στρατιωτικοί αφέθηκαν ελεύθεροι.
Για κάποιους, η απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών οφείλεται στις συνεχείς προσπάθειες των ελληνικών αρχών, στο ΥΠΕΞ, στους πρέσβεις, στους πρόξενους, στον Κοτζιά, στον Τσίπρα και γενικώς στην ελληνική διπλωματία…..
Το ότι έγιναν πολυεπίπεδες διπλωματικές ενέργειες -πιθανόν και κάποιες παρασκηνιακές- από ελληνικής πλευράς είναι γεγονός. Αν είναι όμως αυτός ο λόγος της απελευθέρωσής τους, μας γεννάται η εξής απορία:
Στις προηγούμενες περιπτώσεις υπήρξαν τα ίδια αιτήματα αποφυλάκισης, υπήρξε ακριβώς η ίδια απολογία των δύο στρατιωτικών και ενώ σε όλες αυτές τις περιπτώσεις τα αιτήματα απορρίπτονταν, τώρα το αίτημα αποφυλάκισης έγινε δεκτό, χωρίς όμως να έχει προκύψει στο μεσοδιάστημα κάποια δυναμική ενέργεια της ελληνικής διπλωματίας.
Τι άλλαξε λοιπόν στο χρονικό διάστημα μεταξύ της προηγούμενης απόρριψης του αιτήματος αποφυλάκισης και της χθεσινής αποδοχής της;
Μήπως κουράστηκαν οι δικαστές από τα συνεχή αιτήματα αποφυλάκισης κι είπαν να αλλάξουν απόφαση για να μην τους ζαλίζουν συνεχώς; Μάλλον όχι!
Μήπως αυξήθηκαν τόσο πολύ στο μεσοδιάστημα οι «διπλωματικές πιέσεις» της Ελλάδα τόσο που να γονάτισαν τον Ερντογάν ή κουράστηκε από αυτές; Μάλλον όχι!
Διότι η διπλωματική αντίδραση της Ελλάδας σε κάθε επίπεδο καθ’όλη τη διάρκεια της κράτησης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών ήταν από αφελής στην αρχή (με τη μη επίγνωση της σοβαρότητας της κατάστασης) μέχρι χλιαρή στη συνέχεια, και λίγο πιο συστηματική στην πορεία, χωρίς όμως δυναμικές παρεμβάσεις, που να “ταράξουν τα διεθνή ύδατα”.
Συνεπώς, ο λόγος της αλλαγής στάσης του Τούρκου προέδρου δεν έχει να κάνει με τη δυναμική διπλωματία της Ελλάδας. Όχι ότι δεν έγιναν ενέργειες από ελληνικής διπλωματικής πλευράς -για να μην την απαξιώνουμε τελείως. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν ήταν ικανές από μόνες τους να αλλάξουν ξαφνικά τη στάση του Ερντογάν.
Η αλλαγή της στάσης του Τούρκου προέδρου έχει να κάνει με τη συγκυρία της σύγκρουσης των ΗΠΑ με την Τουρκία :
Ο οικονομικός πόλεμος του Τραμπ κατά της Τουρκίας αυτές τις ημέρες, που στραγγάλισε κυριολεκτικά την Τουρκική οικονομία, βυθίζοντας την τουρκική λίρα κατά 40% , ήταν ο καθοριστικός παράγοντας για την αλλαγή στάσης του Ερντογάν για την απόφασή του να απελευθερώσει τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς.
Ο Τούρκος Πρόεδρος αντιλαμβανόμενος τη θηλιά που είχε στο λαιμό του, βαδίζοντας ολοταχώς προς την οικονομική καταστροφή, λίγο μόλις μετά τη νίκη του στις εκλογές, έπρεπε να βρει κάτι άμεσα να εκτονωθεί η πίεση εναντίον του στις αγορές.
Και έκανε κίνηση ματ! Αμέσως μετά την ανακοίνωση της απελευθέρωσης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, η τουρκική λίρα ενισχύθηκε σε λίγη ώρα, κατά 8% ! Διότι η κίνηση αυτή ερμηνεύτηκε από τις αγορές, ότι ο Ερντογάν δεν είναι αδιάλλακτος, αλλά είναι πρόθυμος να ρίξει νερό στο κρασί του, να διαπραγματευτεί, να ρίξει γέφυρες προς τη Δύση.
Επιπλέον, εφόσον ο Ερντογάν έχει αποφασίσει να απελευθερώσει τον αμερικανό πάστορα, η απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών προετοιμάζει το έδαφος και του ανοίγει ομαλά το δρόμο, αφού κάνει κάνει πιο εύκολη και πιο βολική την κίνηση του Ερντογάν να προβεί στην απελευθέρωσή του.
Δηλαδή ο Ερντογάν απελευθερώνοντας τον πάστορα Μπρανσον μετά την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, πετυχαίνει να στείλει μήνυμα καλής θέλησης και “ευθυγράμμισης” προς τη Δύση, χωρίς να προσβληθεί η αλαζονεία του και ο εγωισμός του, αλλά και χωρίς να πληγωθεί σημαντικά το γόητρό του. Ήταν η λιγότερο οδυνηρή απόφαση μεταξύ των πολλών προβλημάτων που έχουν συσσωρευτεί.
Βέβαια, το αν η απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών σημαίνει την άμεση απελευθέρωση του Αμερικανού πάστορα δεν το γνωρίζει κανείς. Διότι οι αποφάσεις του Ερντογάν αλλάζουν τόσο αστραπιαία, ώστε κανείς δε μπορεί να προβλέψει την επόμενη κίνησή του. Θυμόμαστε την περίπτωση της κατάρριψης του ρωσικού μαχητικού από τους Τούρκους, την πολιτική σύγκρουση που ακολούθησε μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας και την ακαριαία στροφή που ακολούθησαν οι σχέσεις των δυο χωρών, από εχθρικές σε άκρως φιλικές και συμμαχικές.
Οι δικηγορικοί σύλλογοι και οι Ευρωπαίοι
Η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος σε ανακοίνωσή της με αφορμή την απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών τονίζει:
“Το δικηγορικό σώμα, από την πρώτη στιγμή της σύλληψής τους, σταθερά και αταλάντευτα, με συνεχείς παρεμβάσεις του, τόσο σε εθνικούς, όσο και σε διεθνείς φορείς, ανέδειξε το θέμα της παράνομης κράτησής τους και μάλιστα χωρίς την απαγγελία κατηγοριών και ζήτησε την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου για μία δίκαιη δίκη, με τον σεβασμό του Κανόνα Δικαίου και των δικαιωμάτων των κρατουμένων.
Η απόφαση της τουρκικής Δικαιοσύνης, η οποία πρέπει να σημειωθεί ότι ελήφθη με πολύ μεγάλη καθυστέρηση, συνιστά πράξη συμμόρφωσης με το Διεθνές Δίκαιο. Η συντονισμένη παρέμβαση της Ελληνικής Πολιτείας και η αξιοπρεπής στάση των Ελλήνων στρατιωτικών και των οικογενειών τους σήμερα δικαιώνονται. Η Συντονιστική Επιτροπή εκφράζει τις ευχαριστίες της προς το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Δικηγορικών Συλλόγων (CCBE) για τις καθοριστικές παρεμβάσεις του και όσους συνετέλεσαν στην εξέλιξη αυτή».
