Δεν φαίνεται πιθανή μια απόφαση της Ε.Ε. για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, καθώς ήδη στη σύνοδο κορυφής, που αρχίζει σήμερα, εκδηλώνονται αντιδράσεις από αρκετές χώρες με προεξάρχουσα την Γερμανία, η οποία υποστηρίζει ότι η επιβολή κυρώσεων σε αυτή την φάση θα ήταν «αντιπαραγωγική».
Η τουρκική προκλητικότητα -και γενικότερα οι ευρωτουρκικές σχέσεις- αναμένεται να αποτελέσουν το αποκλειστικό αντικείμενο του δείπνου των ηγετών που θα πραγματοποιηθεί σήμερα το βράδυ, Πέμπτη.
Μεγάλο ζητούμενο είναι, ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ θα δείξει την, διακηρυγμένη προς κάθε πλευρά, αλληλεγγύη της σε Ελλάδα και Κύπρο. Η ελληνική πλευρά πιέζει ώστε να βρίσκεται στο τραπέζι έτοιμη η λίστα κυρώσεων αν η Άγκυρα παρεκκλίνει από το δρόμο της διπλωματίας.
Σύμφωνα με τη Deutche Welle, που επικαλείται κυβερνητική πηγή στο Βερολίνο, στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεν πρόκειται να αποφασίσουν νέες κυρώσεις ενάντια σε άτομα και εταιρείες που συμμετέχουν στις θαλάσσιες έρευνες της Τουρκίας στα ανοιχτά της Κύπρου, καθώς «σχετική απόφαση προϋποθέτει ομοφωνία και αυτή δεν υφίσταται».
Όλα δείχνουν ότι – με δεδομένη και την έναρξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας- Τουρκίας -υπάρχει αποδραματοποίηση της κατάστασης. Πιθανότερο θεωρείται οι εταίροι να προχωρήσουν σε μία απλή δήλωση, με την οποία θα καλούν την Άγκυρα να απέχει από προκλητικές ενέργειες ή δράσεις προκειμένου να μην προχωρήσουν στο μέλλον στην επιβολή κυρώσεων.
Μήνυμα από Μητσοτάκη για κυρώσεις
Λίγες ώρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτακης έστειλε σαφές μήνυμα στην Άγκυρα ότι ήρθε η ώρα της διπλωματίας και κάλεσε τη γειτονική χώρα να αποδείξει εμπράκτως εάν επιθυμεί την αποκλιμάκωση και τον διάλογο.
Πριν από την έναρξη των εργασιών της Συνόδου, ο πρωθυπουργός, θα έχει το μεσημέρι, συναντήσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Οι θέσεις της Αθήνας είναι σαφείς. Συνέπεια και συνέχεια στην αποκλιμάκωση της επιθετικής συμπεριφοράς αλλά και της ρητορικής της Άγκυρας, διαφορετικά κυρώσεις. Αυτό είναι και το πλαίσιο που επιθυμεί να δει η χώρα μας στο κείμενο των συμπερασμάτων, μετά το πέρας της Συνόδου.
Οι κυρώσεις βασίζονται στις προτάσεις που παρουσίασε ο Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικών και Άμυνας της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ και είναι ανεξάρτητες από τις κυρώσεις που έχει ήδη υιοθετήσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την Κύπρο και την παράνομη δραστηριότητα της Άγκυρας στην κυπριακή ΑΟΖ από τον περασμένο Οκτώβριο και Δεκέμβριο.
Η ομάδα χωρών, που δεν θέλει κυρώσεις
Μια ομάδα χωρών, με επικεφαλής τη Γερμανία στην οποία συντάσσονται και Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, φαίνεται ότι δεν επιθυμούν κυρώσεις. Εδώ και μέρες άλλωστε η Γερμανία προϊδεάζει για την εξέλιξη αυτή, προβάλλοντας διάφορα επιχειρήματα με κυριότερο ότι «τα βήματα αποκλιμάκωσης στην ανατολική Μεσόγειο, στα οποία συμφώνησε πρόσφατα ο Ερντογάν, θα αντιστρέφονταν αμέσως αν η ΕΕ επέβαλε περαιτέρω κυρώσεις (…)».
Στο πλαίσιο αυτό, γερμανοί αξιωματούχοι ξεκαθαρίζουν πως οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεν πρόκειται να αποφασίσουν νέες κυρώσεις ενάντια σε άτομα και εταιρείες που συμμετέχουν στις θαλάσσιες έρευνες της Τουρκίας στα ανοιχτά της Κύπρου. Σχετική απόφαση προϋποθέτει ομοφωνία και αυτή δεν υφίσταται.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η οποία χαιρέτισε την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών Αθήνας – Άγκυρας, αυτό το διάστημα οι δύο χώρες προσπαθούν μέσω μιας «επίπονης διπλωματικής διαδικασίας» να μειώσουν την ένταση και να ξεκινήσουν συνομιλίες. Σε αυτή την κατάσταση η επιβολή κυρώσεων θα ήταν «αντιπαραγωγική».
Μέρκελ: Φτάσαμε μπροστά σε σύγκρουση Ελλάδας – Τουρκίας
«Δεν μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο λεπτή είναι η γραμμή ανάμεσα στην στρατιωτική σύγκρουση και την ειρηνική διευθέτηση» σε κάποιες περιπτώσεις, δήλωσε η Καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, αναφερόμενη στην πρόσφατη «σοβαρή» ένταση στην ανατολική Μεσόγειο «μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας και μεταξύ της Κύπρου και της Τουρκίας».
Οι σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία είναι «σύνθετες», δήλωσε. «Από τη μια πλευρά παράπονα σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, από την άλλη η ένταση στην Αατολική Μεσόγειο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, ανάμεσα στην Κύπρο και την Τουρκία – σοβαρή ένταση». Όπως πρόσθεσε, «δεν μπορούμε να διανοηθούμε πόσο μικρή είναι η απόσταση σε ορισμένες περιπτώσεις μεταξύ στρατιωτικής σύρραξης και ειρηνικής διευθέτησης».
Παράλληλα η καγκελάριος κατέστησε σαφές πως η Τουρκία είναι εταίρος στο ΝΑΤΟ και επιτελεί «θαυμαστό και αξιοσημείωτο» έργο σε ό,τι αφορά τη φιλοξενία τεσσάρων εκατομμύριων προσφύγων.
«Θα πρέπει να εξετάσουμε πολύ προσεκτικά», είπε, «πώς θα πετύχουμε την αποκλιμάκωση της έντασης, πώς θα ενισχύσουμε τη συνεργασία στο προσφυγικό και σε ό,τι αφορά την ανθρώπινη αντιμετώπιση των προσφύγων.»
Σκιαγραφώντας, κατά κάποιο τρόπο, τη στάση της Γερμανίας στην Σύνοδο Κορυφής δήλωσε πως θα πρέπει, «να προσδιορίζουμε κάθε φορά εκ νέου τη σχέση μας με την Τουρκία αλλά και να εμμένουμε στη συνεργασία μαζί της σε σημαντικά ζητήματα.»
Κριτική στην Ελλάδα για το προσφυγικό
Σε αυτό το πλαίσιο η καγκελάριος αναφέρθηκε στην ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου. Κατά την άποψη της, το προσφυγικό θα απασχολεί την Ευρώπη για δεκαετίες, εξ ου και η αναγκαιότητα αναζήτησης μια ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου και μετανάστευσης.
Η κ. Μέρκελ ευχαρίστησε την Κομισιόν για τη σχετική πρόταση που κατέθεσε την περασμένη εβδομάδα. Όπως τόνισε, «το ζήτημα πώς θα την υλοποιήσουμε είναι λυδία λίθος και για τη συνοχή της Ευρώπης». Αν δεν βρεθεί μια κοινή βάση στο προσφυγικό, τότε αυτό θα έχει επιπτώσεις στην ικανότητα ανάληψης δράσης της ΕΕ.
«Πρέπει να ζυγίσουμε πολύ προσεκτικά πώς θα διευθετήσουμε τις εντάσεις και πώς θα ενισχύσουμε την συνεργασία μας στο προσφυγικό και σε ό,τι αφορά την ανθρώπινη μεταχείριση των προσφύγων», δήλωσε η Καγκελάριος και σημείωσε ότι πρέπει να επαναπροσδιορίζουμε κάθε φορά την σχέση με την Τουρκία, αλλά και να εμμένουμε στην συνεργασία μαζί της σε σημαντικά ζητήματα.
