Μία πρωτοφανής διπλωματική και πολιτική κόντρα βρίσκεται σε εξέλιξη μετά την απρέπεια, στην οποία υπέπεσε χθες το βράδυ ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ, ακυρώνοντας την προγραμματισμένη για σήμερα το μεσημέρι συνάντησή του στην Ντάουνινγκ Στριτ με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, λίγες ώρες πριν την πραγματοποίησή της.
Αφορμή για την «απρεπή» κίνηση του Ρίσι Σούνακ, όπως τη χαρακτηρίζουν πηγές της ελληνικής κυβέρνησης, είναι οι δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού για τα Γλυπτά του Παρθενώνα και ειδικότερα τα όσα είπε στο BBC, όπου τόνισε ότι «Δεν είναι ζήτημα επιστροφής, τα Γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα και εκλάπησαν».
Μάλιστα, παρέθεσε ένα παράδειγμα με τη Μόνα Λίζα για να ενισχύσει τον ισχυρισμό του. «Για εμάς είναι ζήτημα επανένωσης, πού μπορείς να θαυμάσεις καλύτερα αυτά τα σημαντικά μνημεία. Αν κόβαμε μισή τη Μόνα Λίζα και η μισή ήταν στο Λούβρο, τι θα συνέβαινε;», διερωτήθηκε ο πρωθυπουργός, κατά τη συνέντευξή του στο BBC.
Το βαθύτερο αίτιο για τη στάση του κ. Σούνακ εκτιμάται ότι είναι η προσπάθειά του να συσπειρώσει το συντηρητικό κοινό στη Βρετανία ενόψει των εκλογών στη χώρα, που είναι προγραμματισμένες για το 2024, και με δεδομένο ότι στις δημοσκοπήσεις υπολείπεται 20 μονάδες του υποψηφίου των Εργατικών, Στάρμερ.
Το φλερτ του Σούνακ με την Τουρκία
Διπλωματικές πηγές μάλιστα επισημαίνουν ότι ο κ. Σούνακ άρχισε επαφές με την Τουρκία και υπέγραψε αμυντική συμφωνία με προοπτική να προμηθεύσει αεροσκάφη στην Άγκυρα, ενόσω δεν μπορεί να παραλάβει αμερικάνικα F 16.
Ουδείς, άλλωστε, στην ελληνική αποστολή πείστηκε από τη δικαιολογία της Ντάουνινγκ Στριτ για το βεβαρημένο πρόγραμμα του Βρετανού πρωθυπουργού που επικαλέστηκαν για την ακύρωση της συνάντησης.
Μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι το τηλεφώνημα έγινε στη διπλωματική σύμβουλο του κ. Μητσοτάκη, Μαρία Μπούρα, την ώρα που ο πρωθυπουργός συναντούσε τον κ. Στάρμερ, ο οποίος, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, δεν προτίθεται να σταθεί εμπόδιο σε ενδεχόμενη συμφωνία της Αθήνας με το Βρετανικό Μουσείο.
Σε ψηφοθηρία οφείλεται η στάση του Σούνακ
Όπως ανέφεραν πηγές με γνώση του χθεσινού παρασκηνίου, στο Λονδίνο «ο κ. Σούνακ επιχειρεί να αναδείξει ένα σημείο αντιπαράθεσης με τους Εργατικούς για να συσπειρώσει ψηφοφόρους».
Με άλλα λόγια, η στάση του οφείλεται σε εκλογικές σκοπιμότητες και είναι μια προσπάθεια να εμφανιστεί ως υπέρμαχος της διατήρησης των Γλυπτών στην κατοχή του Βρετανικού Μουσείου, προκειμένου να καρπωθεί πολιτικά οφέλη. Μια στάση την οποία ελληνικές πηγές χαρακτήριζαν οξύμωρη, την ώρα που όλες οι τελευταίες δημοσκοπήσεις στη Βρετανία δείχνουν μεταστροφή των πολιτών, που στην πλειονότητά τους δεν βλέπουν αρνητικά την επανένωση των Γλυπτών.
Ενοχλημένος ο Μητσοτάκης: “Όποιος πιστεύει στην ορθότητα και στο δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται την αντιπαράθεση”
Ο κ. Μητσοτάκης, με δήλωσή του, έδειξε αμέσως την ενόχλησή του για το διπλωματικό φάουλ του Βρετανού ομολόγου του, τονίζοντας ότι οι θέσεις της Ελλάδας για τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι γνωστές και τόνισε δηκτικά πως «όποιος πιστεύει στην ορθότητα και στο δίκαιο των θέσεών του δεν φοβάται ποτέ την αντιπαράθεση επιχειρημάτων».
Όπως τονίζεται από ελληνικής πλευράς, στην ατζέντα των συζητήσεων, που είχε καθοριστεί εδώ και αρκετές εβδομάδες, υπήρχαν μια σειρά από θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως οι εξελίξεις στη Γάζα, στην Ουκρανία, η κλιματική κρίση και η μετανάστευση, ενώ ήταν γνωστές και οι θέσεις της χώρας για τα Γλυπτά. Όπως σημειώνει πηγή κοντά στον κ. Μητσοτάκη «αν ενοχλήθηκε από την προβολή των δηλώσεων του πρωθυπουργού, ο κ. Σούνακ θα μπορούσε να του το πει κατά τη συνάντησή τους».
«Όχι» σε συνάντηση Μητσοτάκη με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Βρετανίας
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξε και δεύτερο τηλεφώνημα προς την κ. Μπούρα και προτάθηκε ο κ. Μητσοτάκης να συναντήσει τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Βρετανίας, με την ελληνική πλευρά, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, να μην αφήνει περιθώριο ούτε για την ολοκλήρωση μιας τέτοιας πρότασης, καθώς θεωρήθηκε άκρως προσβλητική και απαράδεκτη.
Ανακοίνωση της βρετανικής κυβέρνησης
«Η σχέση Ηνωμένου Βασιλείου-Ελλάδας είναι εξαιρετικά σημαντική. Από τη συνεργασία μας στο ΝΑΤΟ και στην αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όπως η παράνομη μετανάστευση, μέχρι τις κοινές προσπάθειες για την επίλυση της κρίσης στη Μέση Ανατολή και του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης ήταν διαθέσιμος να συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό για να συζητήσουν αυτά τα σημαντικά θέματα».
Με αυτή την λιτή δήλωση απάντησε η Ντάουνινγκ Στριτ όταν ερωτήθηκε γιατί ο Βρετανός πρωθυπουργός ακύρωσε την συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογο του Κυριάκο Μητσοτάκη που ήταν προγραμματισμένη να γίνει το μεσημέρι της Τρίτης.
Ωστόσο η αποκάλυψη του πραγματικού λόγου της ακύρωσης έκανε το Μέγαρο Μαξίμου να απορρίψει διαρρήδη την αντιπρόταση του Σούνακ για συνάντηση του κ. Μητσοτάκη με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό Όλιβερ Ντάουντεν.
