ΑΝΟΧΥΡΩΤΕΣ ΣΤΑ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ Η ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥ ΣΤΡΥΜΟΝΙΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ
Γράφει ο Γιάννης Μαγκριώτης
πρώην υπουργός
Ο συντονιστής της Κίνησης ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ για την Ανάπτυξη της Κεντρικής Μακεδονίας, Γιάννης Μαγκριώτης, επισκέφθηκε, μαζί με τον βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης της Β΄ Περιφέρειας Θεσσαλονίκης, Γιώργο Αρβανιτίδη, τον γραμματέα του Κινήματος Αλλαγής της ίδιας περιφέρειας, Γιάννη Κιανίδη, και τα στελέχη του Κ-Α, Χρήστο Βοζίκη, Αντώνη Αβραμίδη και Σταύρο Αντωνιάδη, τις πληγείσες περιοχές του Στρυμονικού κόλπου και στη συνέχεια είχαν συνάντηση με τον δήμαρχο Βόλβης, Διαμαντή Λιάμα.
Οι ζημιές από τις πρόσφατες πλημμύρες σε τουριστικά καταλύματα, κατοικίες και δημόσιες υποδομές είναι μεγάλες και θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη φετινή τουριστική περίοδο που βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη.
Είναι δε περίεργο που Περιφέρεια και κυβέρνηση δεν έχουν ακόμη κηρύξει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης την περιοχή, για να μπορέσει ο δήμος να καλύψει τις μεγάλες ζημιές και να δικαιούνται αποζημιώσεων οι πληγέντες.
Η περιοχή του Στρυμονικού κόλπου, ακόμη και σε οριακά ακραία καιρικά φαινόμενα, δέχεται μεγάλα πλήγματα γιατί είναι απολύτως απροστάτευτη, αφού ‒εκτός από την εκτεταμένη διαχρονικά αυθαίρετη δόμηση με ανοχή των αρμοδίων‒ δεν διαθέτει στοιχειώδη αντιπλημμυρική υποδομή.
Καμιά μελέτη δεν ολοκληρώθηκε από εκείνες, που ξεκίνησαν το 2011 και μόνο πριν από δύο χρόνια, με χρηματοδότηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ξεκίνησε τη μία μελέτη για την ανάπτυξη ενός δικτύου αντιπλημμυρικών υποδομών για τη στοιχειώδη προστασία της περιοχής.
Η μελέτη, οι σχετικές αδειοδοτήσεις και οι αναγκαίες απαλλοτριώσεις ‒στην καλύτερη περίπτωση‒ απαιτούν μια τετραετία, που σημαίνει τότε πρέπει να εξασφαλιστούν οι αναγκαίοι πόροι από τον κρατικό προϋπολογισμό ή από την ΕΕ, περίπου 20 εκατ. ευρώ για την κατασκευή των έργων, κάτι που με τα σημερινά δεδομένα φαντάζει αδύνατο πριν από το 2023, αφού τότε πιθανόν μπορεί να ενταχθεί στο επόμενο ΕΣΠΑ.
Οι ευθύνες των τελευταίων κυβερνήσεων και της Περιφέρειας είναι μεγάλες και δυστυχώς δεν φαίνεται να τις έχουν συνειδητοποιήσει, αφού κανένας κυβερνητικός αξιωματούχος, ούτε φυσικά ο περιφερειάρχης, βρήκαν χρόνο να επισκεφθούν την περιοχή.
Στη σύσκεψη με τον δήμαρχο, ο συντονιστής της Κίνησης του πρότεινε να ζητήσει άμεσα την πραγματοποίηση συνάντησης του περιφερειάρχη, αφού από το 2010 η αρμοδιότητα καθαρισμού των ρεμάτων και της κατασκευής αντιπλημμυρικών έργων ανήκει στις Περιφέρειες και των αρμόδιων κυβερνητικών αξιωματούχων, για να υπάρξει συντονισμός ενεργειών για την ολοκλήρωση των μελετών, των αδειοδοτήσεων και των απαλλοτριώσεων, όπου χρειαστεί, και φυσικά τη διασφάλιση των αναγκαίων πόρων για τη χρηματοδότηση των έργων.
Στη συνέχεια ο Γιάννης Μαγκριώτης επισκέφθηκε μαζί με τους Δημήτρη Ευαγγελινό, αντιπρόεδρο του ιατρικού συλλόγου Χαλκιδικής, και τον πρώην πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Χαλκιδικής, Δημήτρη Μπράτσα, τις περιοχές του Δήμου Σιθωνίας, που επίσης υπέστησαν μεγάλες καταστροφές από τα πρόσφατα ακραία καιρικά φαινόμενα, και στη συνέχεια συναντήθηκαν με τον δήμαρχο Σιθωνίας, Γιάννη Τζίτζιο.
Τα πλημμυρικά φαινόμενα στη Χαλκιδική είναι συνεχή και οι καταστροφές μεγάλες, ενώ η περιοχή ‒λόγω της οικιστικής υπερανάπτυξης και της τουριστικής μεγέθυνσης εδώ και χρόνια‒ στερείται των αναγκαίων υδάτινων πόρων για την ασφαλή υδροδότησή της και την άρδευση της σημαντικής και ποιοτικής αγροτικής παραγωγής της.
Δεν έγιναν τα τρία φράγματα
Στη Χαλκιδική ουσιαστικά σημαντικά έργα αντιπλημμυρικής προστασίας τόσο από την Περιφέρεια όσο και από τις κυβερνήσεις δεν έχουν γίνει.
Τα τρία φράγματα ‒Ολύνθιου, Χαβρία και Πετρένια‒ με τα δίκτυά τους χωροθετηθήκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και ταυτόχρονα έγιναν και οι προκαταρκτικές μελέτες τους.
Τα τρία φράγματα, εκτός του ότι θα λύσουν οριστικά τα προβλήματα υδροδότησης και άρδευσης συνολικά της Χαλκιδικής, θα αποτελέσουν και τη βασική αντιπλημμυρική ασπίδα της.
Οι οριστικές μελέτες τους δημοπρατηθήκαν την περίοδο 2010-2012, συνολικού κόστους περίπου 25 εκατ. ευρώ, και είχαν χρόνο ολοκλήρωσης το αργότερο το 2014.
Δυστυχώς, όμως, η μελέτη για το φράγμα στον Ολύνθιο εγκαταλείφθηκε∙ στα Πετρένια, που ολοκληρώθηκε πριν από περίπου δύο χρόνια, δεν έγινε καμία προσπάθεια εξεύρεσης των πόρων χρηματοδότησής του, περίπου 50 εκατ. ευρώ, ούτε από την Περιφέρεια ούτε από την κυβέρνηση∙ ενώ του Χαβρία, που η κατασκευή του φράγματος είχε ενταχθεί από την κυβέρνηση το 2014 στο ΕΣΠΑ, κατά παράδοξο τρόπο απεντάχθηκε από την επόμενη κυβέρνηση το 2016. Σήμερα που έχει τελειώσει και η μελέτη για την πρώτη φάση του δικτύου μεταφοράς του νερού, όχι μόνο δεν συζητεί η κυβέρνηση την ένταξή του, έστω στο επόμενο ΕΣΠΑ (2020-2027), αλλά σκέφτεται όλως περιέργως να αναζητήσει ιδιωτική χρηματοδότηση, που σημαίνει δεν σκέφτεται σοβαρά την κατασκευή του.
Δυστυχώς και τρία μικρά αντιπλημμυρικά έργα με προϋπολογισμούς συμβάσεων περίπου 4 εκατ. ευρώ το καθένα, στους Δήμους Σιθωνίας, Πολυγύρου και Αριστοτέλη, που εγκρίθηκαν το 2014 και ξεκίνησαν το 2016, ελάχιστους πόρους έχουν απορροφήσει, αφού η κυβέρνηση δεν τηρεί το χρονοδιάγραμμα χρηματοδότησής τους.
Η Χαλκιδική ‒με τα μοναδικά συγκριτικά της πλεονεκτήματα στον πρωτογενή, δευτερογενή και κυρίως στον τομέα του τουρισμού‒ πρέπει να υποστηριχθεί αποφασιστικά τόσο από την Περιφέρεια όσο και από την κυβέρνηση, γιατί μπορεί να προσφέρει, πέρα από την τοπική οικονομία και απασχόληση, πολύ περισσότερα στην οικονομία της χώρας και στην απασχόληση συνολικά της Μακεδονίας.
Το master plan των βασικών δημοσίων υποδομών της Χαλκιδικής υπάρχει από το 2011 και καλύπτει τους τρεις βασικούς πυλώνες της ανάπτυξής της που είναι οι συγκοινωνιακές υποδομές για τη γρήγορη και ασφαλή μετακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων, τα τρία φράγματα με τα αντίστοιχα δίκτυα για την ύδρευση, την άρδευση και την αντιπλημμυρική προστασία της συνολικά και τις υποδομές για την αποτελεσματική διαχείριση των σκουπιδιών, των οικιακών αλλά και των βιομηχανικών απόβλητων.
Αποφασιστική και υπεύθυνη διεκδίκηση από τους τοπικούς φορείς και τους πολιτικούς εκπροσώπους της Χαλκιδικής χρειάζεται και σταθερή και ουσιαστική υποστήριξη από την Περιφέρεια και την κυβέρνηση.