Μπορεί να μην αποτελούν άμεσα αποτελεσματικά φάρμακα, αλλά πολλά βότανα και άλλα φυτά της φύσης βοηθούν σημαντικά στον αντιγριπικό αγώνα και σε άλλες ελαφρές παθήσεις, καθώς διαθέτουν αντιμικροβιακές αντιικές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Κατά την παράδοση δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από ένα φλιτζάνι ζεστό τσάι του βουνού ή από ένα χαμομήλι, από αυτά, που συναντάμε σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Ελλάδας.

Όλα τα τσάγια ανοίγουν τον λαιμό, ηρεμούν το στομάχι και ανακουφίζουν από τα κρυολογήματα. Και η αλήθεια είναι ότι τα βότανα ήταν πάντα η λύση δια κάθε νόσο.  Από την αρχαιότητα ο Ιπποκράτης καλλιεργούσε στον κήπο του την Κω πάνω από 200 θεραπευτικά φυτά, ενώ οι Αιγύπτιοι και Ινδοί είχαν καταγράψει 850 είδη που ήταν η βάση της ιατρικής τους.

Τον 17ο αιώνα, μάλιστα, ο Σουλτάνος είχε στο παλάτι 18 φαρμακοποιούς και 300 βοηθούς για τα μαντζούνια που ετοίμαζε με πιο γνωστό το νεβρουνζιγιέ (μαντζούνι Μαγνησίας) με 41 βότανα που εγκαινίαζε την πρώτη μέρα της άνοιξης…

Τελευταία, τα βότανα της Ελλάδας έχουν αποκτήσει διεθνές φανατικό κοινό. Μόνο στον Εθνικό Δρυμό Βίκου-Αώου υπάρχουν 2500 ενδημικά φαρμακευτικά φυτά -πολλά από τα οποία δεν έχουν καν μελετηθεί- που μετέφεραν από χωριό σε χωριό οι βικογιατροί, ματσουκάδες(από το ματσούκι που κρατούσαν) ή κομπογιαννίτες (από τον κόμπο στο μαντίλι που τα φυλούσαν).

Οι Γερμανοί, μάλιστα, έχουν κάνει πλήθος αφιερωμάτων στο μαγαζάκι στις Κουσές Ηρακλείου με 130 κατοίκους που ειδικεύεται στα βότανα της Κρήτης και στις βιολογικές καλλιέργειες σπάνιων βοτάνων του Καρβούνη, του άγνωστου βουνού της Σάμου. Και μπορεί να μην είναι φάρμακα -αν και ο Ιπποκράτης θα διαφωνούσε εντόνως αφού πίστευε ότι φύση είναι φάρμακο- αλλά με ένα hot toddy όλα τα ξεχνάς…

Τα βασικότερα είδη βοτάνων

1.Τσάϊ του βουνού (σιδερίτης ή μαλοτήρα όπως λέγεται στην Κρήτη, τσάι Παρνασσού, βλάχικο ή τσάι του Μαλεβού από τον Ταΰγετο, βήχας): 1 κουταλάκι σε ένα μπρίκι βραστό νερό για 10 λεπτά. Το όνομα μαλοτήρα το πήρε από την ιταλική ορολογία που σημαίνει σώζω από την αρρώστια.

Παραδοσιακά το αφέψημα του βοτάνου, Τσάι του Ολύμπου, προτιμάται, ειδικότερα τους χειμερινούς μήνες, λόγω της αποδεδειγμένης επιστημονικά και πρακτικά ευεργετικής του επίδρασης, στα κρυολογήματα και τις φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (ιδιότητες που ενισχύονται με την προσθήκη μελιού) συμβάλλοντας στην πτώση του πυρετού. Αυτό οφείλεται στις αντιμικροβιακές αντιικές (δρα κατά της γρίπης) και στις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του φυτού. Επίσης, χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της δυσπεψίας και των γαστρεντερικών διαταραχών, ενώ θεωρείται και αντισπασμωδικό, αναλγητικό, επουλωτικό καθώς και αγχολυτικό, χωρίς μάλιστα τις παρενέργειες που παρατηρούνται συνήθως σε άλλα φυτικά αγχολυτικά

2.Δεντρολίβανο (βήχας): 1 κουταλάκι σε ένα μπρίκι βραστό νερό για 10 λεπτά.

3.Δυόσμος (στομάχι): 1 κουταλάκι φυλλαράκια σε ένα μπρίκι βραστό νερό για 10 λεπτά.

4.Μολόχα (μαλακώνει τον λαιμό): 1 κουταλάκι μπλε λουλουδάκια σε ένα μπρίκι βραστό νερό για 10 λεπτά.

5.Ρίγανη (πόνος στην κοιλιά): 1 κουταλάκι σε ένα μπρίκι βραστό νερό για 10 λεπτά.

6.Σαλέπι (πονόλαιμος): 1 κουταλάκι σκόνη σε ένα μπρίκι νερό (ακόμα καλύτερα γάλα) και βράζουμε μαζί (κυκλοφορεί και έτοιμο σε μπαχαράδικα και καφεκοπτεία).

7.Φασκόμηλο (στομάχι): 1 κλωνάρι σε ένα μπρίκι βραστό νερό για 10 λεπτά.

8. Ξηρά σύκα (μαλακώνουν το λαιμό): ρίχνουμε σε ένα μπρίκι 1-2 ξηρά σύκα, 1 γαρύφαλλο, 1 ξυλάκι κανέλα. Αφήνουμε να βράσουν και σουρώνουμε.

9.Διασόγαλο (παραλλαγή της σουμάδας της Λέρου, πονόλαιμος): βάζουμε από την προηγούμενη αμύγδαλα να μουλιάσουν σε νερό. Την επόμενη σουρώνουμε, χτυπάμε στο μπλέντερ και παίρνουμε το γάλα αμυγδάλου. Βάζουμε σε ένα μπρίκι με μια πρέζα κοπανισμένη μαστίχα να ζεσταθεί (δεν χρειάζεται να βράσει) και προσθέτουμε 1 κουταλιά μέλι.

10.Κανελλογαρύφαλλα (δημιουργούν εφίδρωση και ρίχνουν τον πυρετό): βάζουμε σε ένα μπρίκι 3-4 γαρύφαλλα και ένα 1 ξυλάκι κανέλλας. Μόλις πάρουν βράση, σουρώνουμε και προσθέτουμε 1 κουταλιά μέλι (στην Σκόπελο το έδιναν στις νύφες πριν το γάμο για να κοκκινίσουν τα μάγουλά τους και να φαίνονται υγιείς λόγω της φυματίωσης που θέριζε εκείνα τα χρόνια το νησί).

11.Τσάι με κρόκο Κοζάνης (βήχας): ρίχνουμε 1 κουταλάκι μαύρο τσάι, ½ σπόρο κακουλέ και 1 στίγμα κρόκο Κοζάνης σε ένα μπρίκι βραστό νερό. Αφήνουμε για 10 λεπτά και σερβίρουμε με χυμό λεμονιού και μέλι.

12.Γάλα με κρόκο Κοζάνης (βήχας): σε ένα μπολ με βραστό νερό ρίχνουμε 1 στίγμα κρόκου και το αφήνουμε 30 λεπτά. Σουρώνουμε και ρίχνουμε σε ζεστό γάλα (αν θέλουμε να γίνει πιο γευστικό για τα παιδιά χτυπάμε στο μπλέντερ το σαφράν, ξεφλουδισμένα φιστίκια και ζάχαρη και μόλις αφρατέψουν τα ρίχνουμε στο ζεστό γάλα).

13.Ευκάλυπτος (πονόλαιμος/μπούκωμα μύτης/άσθμα): Αν και πίνεται (με μέτρο γιατί κουράζει τα νεφρά) είναι πιο αποτελεσματικός σε γαργάρες και εισπνοές (ρίχνουμε φύλλα σε νερό που βράζει και εισπνέουμε τον ατμό). Τοποθετήστε, επίσης, ένα φύλλο σε ένα μπολ με νερό πάνω στο καλοριφέρ (καθαρίζει την ατμόσφαιρα).

14. Φλαμούρι (πονόλαιμος, αναπνευστικό): Ζεσταίνουμε νερό και ρίχνουμε τα φύλλα με το άνθος του φλαμουριού για 5-10 λεπτά σε ένα ποτήρι. Μετά στραγγίζουμε και απολαμβάνουμε το ρόφημα με εξαιρετική γεύση.

Στην Ελλάδα ευδοκιμούν επίσης το Χαμομήλι,  η Λεβάντα, η Λουϊζα, η Αγγελική, η Μέντα και δεκάδες ακόμη, που τα βρίσκουμε σε ειδικά καταστήματα.