Αυξημένη είναι το τελευταίο διάστημα η προτίμηση πολλών ανθρώπων στα βότανα και η στροφή σε προληπτικές μεθόδους προστασίας της υγείας με την σύμφωνη γνώμη διατροφολόγων και διαιτολόγων.

Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος  για τον οποίο έχουν εμπλουτιστεί με βότανα πολλά καταστήματα βιολογικών προϊόντων, παραδοσιακών παντοπωλείων και μαγαζιά με ξηρούς καρπούς.

Ένα από τα βότανα, που κερδίζει έδαφος στις προτιμήσεις είναι ο κράταιγος, γνωστό και ως hawthorn, που χρησιμοποιείται στην κινέζικη παραδοσιακή ιατρική, από τους ιθαγενείς της Αμερικής, αλλά και στην Ευρώπη.

Είναι ένα από τα πιο γνωστά βότανα για την προστασία της καρδιάς και πλέον έχουν διεξαχθεί πολλές έρευνες προκειμένου να διευρευνηθούν οι ιδιότητές του.

Πρόκειται για ένα φυτό με μικρούς κόκκινους καρπούς που ανήκει στην οικογένεια των Ροδοειδών. Είναι ένας αγκαθωτός θάμνος, από τον οποίο χρησιμοποιούνται τα φύλλα, τα άνθη και οι καρποί για διάφορα θέματα υγείας.

Κράταιγος για την καρδιά

Από τις πιο γνωστές ιδιότητες του κράταιγου είναι η καρδιοπροστατευτική του δράση. Συχνά χρησιμοποιείται για την ανακούφιση συμπτωμάτων όπως ταχυπαλμία, νευρικότητα και αρρυθμία. Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, αλλά και σε προβλήματα πίεσης (υπέρταση, υπόταση), καθώς και στην αθηροσκλήρωση, όμως περαιτέρω έρευνα απαιτείται.

Σε έρευνα που διήρκησε δύο χρόνια σε 952 άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια, βρέθηκε ότι όσοι λάμβαναν συμπλήρωμα με εκχύλισμα σπόρων κράταιγου παρουσίασαν λιγότερη κούραση, λαχάνιασμα και ταχυπαλμία συγκριτικά με όσους δεν έκαναν λήψη αυτού.

Η ιδιότητά του αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι μπορεί να βελτιώσει την ποσότητα του αίματος που αντλείται από την καρδιά κατά τις συσπάσεις, διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και αυξάνει τη μετάδοση νευρικών σημάτων.

Για χοληστερίνη και άγχος

Φαίνεται πως ο κράταιγος μπορεί να βοηθήσει στην προσπάθεια για μείωση της ολικής και της LDL χοληστερίνης. Αυτό οφείλεται στην αύξηση της απέκκρισης της χολής, κάτι που οδηγεί σε μείωση σύνθεσης χοληστερόλης και ενίσχυση των υποδοχέων της LDL. (1)

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι ο κράταιγος μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη διαχείριση του ψυχικού stress και του άγχους. Φαίνεται να έχει ένα ήπιο ηρεμιστικό αποτέλεσμα, γι’ αυτό και συχνά χρησιμοποιείται και στην αϋπνία. 

Μπορούμε πλέον να βρούμε κράταιγο σε διάφορες μορφές: σαν βάμμα, να φτιάξουμε τσάι με τα άνθη του ή για πιο υψηλές συγκεντρώσεις να βρούμε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.

Αναφορά σε παρενέργειες

Αν και γενικά ο κράταιγος θεωρείται ασφαλής για τους περισσότερους ενήλικες για βραχυπρόθεσμη λήψη (έως 16 εβδομάδες), είναι πιθανό σε κάποιους να προκαλέσει αίσθημα ναυτίας, ζαλάδα, κούραση, στομαχικές διαταραχές, αϋπνία, αύξηση παλμών, πονοκέφαλο, εφίδρωση ή άλλα προβλήματα. Η λήψη του στην εγκυμοσύνη και το θηλασμό θα πρέπει να αποφεύγεται.

Είναι επίσης πολύ πιθανό να αλληλεπιδράσει με πολλά φάρμακα για καρδιαγγειακές παθήσεις, γι’ αυτό και χρειάζεται πολύ προσοχή και συνεννόηση με τον γιατρό που σας παρακολουθεί.

Για παράδειγμα, ενδεχομένως η λήψη του να μειώσει την αρτηριακή πίεση, γι’ αυτό αν ληφθεί παράλληλα με αγωγή για υπέρταση, είναι πιθανό η πίεση να πέσει πολύ χαμηλά και να φτάσουμε στο άλλο άκρο. Άλλες φορές πάλι, έχει παρατηρηθεί πως ο κράταιγος μπορεί να αυξήσει τη ροή του αίματος. Εάν συνδυαστεί με φάρμακα που έχουν την ίδια ιδιότητα αυξάνεται η πιθανότητα ζάλης.

Χρειάζεται επίσης πολύ προσοχή εάν προγραμματίζουμε κάποιο χειρουργείο, καθώς ο κράταιγος υπάρχει πιθανότητα να μειώσει την πήξη του αίματος και να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας κατά τη διάρκεια ή μετά την επέμβαση. Έτσι, προτείνεται να σταματάει η λήψη του τουλάχιστον δυο εβδομάδες πριν κάποιο προγραμματισμένο χειρουργείο.