Το φθινόπωρο είναι η πιο κατάλληλη εποχή για αποδράσεις στην πανέμορφη ελληνική ύπαιθρο και ιδιαίτερα προς τα βουνά, που παίρνουν θαυμάσια χρώματα ανάμεσα στο καφέ, το κίτρινο και το πράσινο από τα φύλλα των δένδρων, που άλλοτε χρυσίζουν και άλλοτε αστραποβολούν ανάλογα με την ένταση των ακτίνων του ήλιου, καθώς πάει να κρυφτεί πίσω από τις πανύψηλες κορφές τα απογεύματα.

Τα περισσότερα ορεινά χωριά της Ελλάδας φθίνουν από πληθυσμιακής πλευράς, αλλά γνωρίζουν κίνηση το καλοκαίρι μέχρι και τέλος Σεπτεμβρίου, καθώς βρίσκονται εδώ για τις διακοπές τους αρκετοί ξενιτεμένοι, που μάλιστα συντηρούν τα σπίτια τους και συμμετέχουν σε εκδηλώσεις και σε παραδοσιακές γιορτές.

Η ιστοσελίδα μας boreiosellas.gr επιλέγει σήμερα για μια διήμερη απόδραση το χωριό Αράχωβα της ορεινής Ναυπακτίας, που βρίσκεται κοντά στα σύνορα των νομών Ευρυτανίας και Αιτωλοακαρνανίας. Η επιλογή γίνεται με κριτήρια την ομορφιά και την ιστορία του χωριού, αλλά και ως συμβολή σε μια ισόρροπη και πιο δίκαιη παρουσίαση, καθώς όλοι γράφουν και προβάλλουν την Αράχωβα του Παρνασσού στη Βοιωτία, ενώ αγνοούν το ομώνυμο χωριό της Ναυπακτίας.

Από Θεσσαλονίκη η κοντινότερη διαδρομή είναι μέσω Λαμίας και Καρπενησίου. Αν φτάσετε μεσημέρι στη Λαμία μπορείτε να προχωρήσετε λίγα χιλιόμετρα και να σταθείτε στη Μακρακώμη, όπου μπορείτε να πάρετε την πρώτη γεύση Ρούμελης με κοκορέτσι και κοντοσούβλι, ανάλογο του οποίου μάλλον δεν θα έχετε ξαναδοκιμάσει.

Συνεχίζοντας τη διαδρομή φτάνετε στο Καρπενήσι για καφέ ή μπορείτε να στρίψετε αριστερά προς Κρίκελο και να πιείτε εδώ έναν ελληνικό διπλό, κάτω από τα πλατάνια στην πλατεία, δίπλα στις βρύσες. Πίνοντας νερό από εδώ σίγουρα  θα ξαναρχίσετε να πεινάτε σε λίγη ώρα.

Η διαδρομή είναι λίγο δύσκολη, αλλά αξίζει τον κόπο, ώστε σε λίγη ώρα να περάσετε επίσης από την όμορφη Δομνίστα και μετά, περνώντας στο νομό Αιτωλοακαρνανίας να βρεθείτε μπροστά στο υπερθέαμα της Ευηνολίμνης, που έχει σχηματιστεί από το φράγμα του Ευήνου για να μην διψάσει η Αθήνα…

Στη συνέχεια και αφού δείτε τις πηγές του Ευήνου στον Άγιο Δημήτριο, στρίβετε δεξιά και ιδού η πανέμορφη Αράχωβα Ναυπακτίας, πάνω από την λίμνη.

Στοιχεία για την Αράχωβα Ναυπακτίας

Το ορεινό πανέμορφο κεφαλοχώρι, η Aράχωβα της Ορεινής Ναυπακτίας, είναι το πολυπληθέστερο τοπικό διαμέρισμα στο κέντρο και προς τα βόρεια του Δήμου Πλατάνου, πάνω στον άξονα της 24ης Επαρχιακής οδού Ναυπάκτου – Καρπενησίου και σε καίρια γεωγραφική θέση όπου ο αρχαίος δρόμος οδηγούσε στο Θέρμο, στο “Κοινό των Αιτωλών”.

Βρίσκεται κοντά στα σύνορα της Αιτωλοακαρνανίας με τον νομό Ευρυτανίας και είναι ένα από τα πρώτα χωριά, που συναντά ο επισκέπτης ακολουθώντας  τη διαδρομή Καρπενήσι – Κρίκελο – Δομνίστα για να φτάσει τελικά στη Ναύπακτο ανάμεσα στα Βαρδούσια και σε τεράστιες πλαγιές με τις πηγές του Ευήνου ποταμού.

Το χωριό ανήκει στην επαρχία Ναυπακτίας  στην Ορεινή Ναυπακτία, ή Κράβαρα και απέχει 86 χιλιόμετρα από την Ναύπακτο, 80 από Λαμία και 46 από το Θέρμο.
Η Αράχωβα είναι χτισμένη σε υψόμετρο από 650 ως 1100 μέτρα στη μεσημβρινή πλευρά του βουνού Κοκκινιά με υψ. 1831μ. που ανήκει στην οροσειρά των Βαρδουσίων. Βόρεια του χωριού είναι ο νομός Ευρυτανίας με το βουνό Ψηλός Σταυρός και το χωριό Δομνίστα. Στα Ανατολικά βρίσκεται το χωριό Κλεπά.
Στα Δυτικά ο παραπόταμος του Εύηνου Κλεινοβίτης, το χωριό Νεχώρι και το βουνό Καρφοπεταλιάς υψ. 1506μ. Νότια, οι οροσειρές Τσεκούρα υψ. 1736μ, Αρδίνι υψ. 1701μ και ο ποταμός Εύηνος ή Φίδαρης που έχει τώρα μετατραπεί σε λίμνη με την κατασκευή φράγματος για την υδροδότηση της Αθήνας.
Η Ευηνολίμνη είναι η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της χώρας μας (επτά φορές μεγαλύτερη από τη λίμνη Μαραθώνα). Με υπόγεια σήραγγα 32 χιλιομέτρων μεταφέρει το νερό στο φράγμα του Μόρνου και από εκεί στην Αττική.

Στο Κέντρο του χωριού, στην πλατεία με τον επιβλητικό τώρα πλάτανο, το μικρό παλιά ’’πλατανάκι’’ το υψόμετρο δείχνει 1023 μέτρα. Είναι χώρος κοινωνικών εκδηλώσεων και πανηγυριών, όπου κάθε καλοκαίρι οι κάτοικοι, οι παραθεριστές και οι επισκέπτες μπορούν να απολαμβάνουν υπαίθρια τοπικούς μεζέδες και εκλεκτά παραδοσιακά φαγητά.

Η ’’ελατοσκέπαστη’’ Αράχοβα χαρακτηρίζεται από απέραντη θέα, άφθονα τρεχούμενα νερά, πυκνή βλάστηση από πλατάνια, καρυδιές, καστανιές, κερασιές. Έχει 5 παραλίμνιους οικισμούς, την Τρανή Λάκκα, τις Κρανές, τις Βαριές, την Βαμβακιά, το Παλιοχώρι και 2 ορεινούς την Πουλιάνα και την Παλιαράχοβα. Η συνολική της έκταση υπολογίζεται περί τα 30 χιλ. στρέμματα.

Τα αξιοθέατα της περιοχής

 Ο Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου: Στο κέντρο του χωριού κοντά στη πλατεία, βρίσκεται περίλαμπρος ναός αφιερωμένος στον Αϊ Νικόλα, προστάτη και πολιούχο του χωριού. Κτίστηκε αρχικά πριν 500 περίπου χρόνια όταν μεταφέρθηκε εκεί το χωριό από την Παλιαράχοβα. Εκεί προηγουμένως είχε μεταφερθεί από το Κάστρο. Το 1850 έγινε επέκταση του, το 1860 έγινε η οροφή, το 1924 νέα επέκταση και το 1926 το καμπαναριό.

Πρόκειται για ναό ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής, χωρίς τρούλο. Από το Μοναστήρι του Αϊ Λιά προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος του σπάνιας τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλου με αγιογραφημένες εικόνες  του 1779, ιερά σκεύη και εκκλησιαστικά βιβλία του 1775. Στην αυλή υπάρχει πλάτανος φυτεμένος το 1897 από τον αγωνιστή Κανόνη στη μνήμη του γιου του που σκοτώθηκε στον πόλεμο του 1897.

Προφήτης Ηλίας:  Πρόκειται για ναό του Μοναστηριού του Προφήτη Ηλία που κτίστηκε το 1778 από τον Αθαν. Σισμανόπουλο – Σισμάνη. Αρχικά ήταν 300μ. πιο κάτω, σε δρόμο που πήγαινε παλιά στην Κλεπά, πάνω στη λοφοσειρά που είναι και  η τοποθεσία ’’του Δεσπότη το Χέρι’’, στο ύψος της ’’Λούζας’’.

Παρεκκλήσια του μοναστηριού ήταν ο Αϊ Κωνσταντίνος στον αντικρινό λόφο που έχει τώρα ανακαινισθεί, ο Αϊ Αντώνης κοντά στην πηγή που έρχεται  νερό από την Παλιοτάρατσα, και η Αγία Παρασκευή στα σύνορα Κλεπάς – Αράχοβας.

Αϊ  Συμιός: Βρίσκεται στο Παλιοχώρι, και πιθανώς πρόκειται για το ναού του αρχικού νεκροταφείου του πρώτου χωριού. Στη βορειοανατολική πλευρά του προαύλιου είναι και ο Επίσκοπος Δωρόθεος που δολοφονήθηκε στη θέση ’’Δεσπότη χέρι’’, θύμα της διαμάχης εικονολατρών- εικονομάχων.
Παναούλα: Πρόκειται για ξωκλήσι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Κτίστηκε πιθανώς σε ερείπια παλαιότερου ναού ίσως προχριστιανικού κοιμητηρίου. Στην αυλή του βρίσκεται το Βάθρο που θεωρείται βάση βωμού ή αγάλματος.

Αϊ Νικόλας Παλιαράχοβας: Ανακαινίσθηκε το 1928 πάνω στη θέση που ήταν η ομώνυμη εκκλησία από τότε που το μεταφέρθηκε εκεί το χωριό μετά την καταστροφή και εγκατάλειψη του Παλιοχωριού.

Αϊ Γιώργης: Στη θέση ’’Φράμμα’’ κτισμένο με δωρεά του Γ. Καλογερογιάννη σε αντικατάσταση παλιού που κατέρρευσε και βρισκότανε ανάμεσα στο χωριό και την Παλιαράχοβα, το οποίο πρωτοκτίστηκε, πιθανώς όταν η ’’Πολιάνα’’ αποτελούσε συνοικισμό της Αράχοβας.

Αϊ Δημήτρης: Κτίστηκε το 1972 στη θέση ’’Κούτρα’’ με πρωτοβουλία του εφημέριου του χωριού Παπαδημήτρη Παπαδημητρίου. 

Το Σχολείο: Είναι στο κέντρο του χωριού νότια της εκκλησίας του Αϊ Νικόλα. Κτίστηκε από 1928-1932 και λειτούργησε ανελλιπώς μέχρι το 2003 οπότε δυστυχώς έκλεισε ελλείψει μαθητών. Αναφέρεται ότι στην Αράχοβα λειτουργούσε Δημοτικό Σχολείο και πριν το 1850 κοντά στης Σωτήραινας [Θανασιά]  το ρέμα. Μέχρι το 1915 ήταν μονοθέσιο και είχε περί τους 130 μαθητές,  το 1950 πάνω από 200 μαθητές, το 1970 περίπου 70 και το 2003 έκλεισε. Σύντομα θα λειτουργήσει ως Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο.


Η Μεγάλη Βρύση: Βρίσκεται στο 38 χλμ. του δρόμου Δομνίστας – Αράχοβας πάνω από την Παλιαράχοβα και είναι η μεγαλύτερη πηγή του χωριού με κατάκρυο χωνευτικό νερό αρίστης ποιότητας. Πρόκειται για θολωτή σπηλιά που το νερό τρέχει ακόμη και από την οροφή. Ο χώρος έχει διαμορφωθεί σε χώρο αναψυχής.


 

Το Φράγμα και η  Ευηνολίμνη: Πρόκειται για χωμάτινο φράγμα του ποταμού Εύηνου στη θέση  που έχει ύψος 124 μ. και μήκος 640 μ. ξεκίνησε να κατασκευάζεται τον Ιούνιο του 1992 και τελείωσε τον Ιούλιο του 2001, σχηματίζοντας έτσι την Ευηνολίμνη χωρητικότητας 250 εκατ. κυβικά μ. Με σήραγγα μήκους 30130 μ. και ύψους 3,50 μ. το νερό φτάνει στη λίμνη του Μόρνου και από εκεί στου Μαραθώνα  για να καταλήξει στην Αθήνα. Στη κορυφή του φράγματος υπάρχει αυτοκινητόδρομος και η θέα από εκεί είναι καταπληκτική.

Για την διαμονή καλά είναι να φροντίσετε νωρίς, καθώς στην περιοχή υπάρχουν πολύ ωραία σαλέ (Άγιος Δημήτριος), μικρά ξενοδοχεία και ξενώνες στα γύρω χωριά.

ΠΗΓΕΣ: Σύλλογος Αραχωβιτών Ναυπάκτου “Ο Άγιος Νικόλαος”/ ΞΗΡΟΜΕΡΟ PRESS