Μία από τις πιο ωραίες και κοντινές αποδράσεις από την Θεσσαλονίκη αυτές τις μέρες των γιορτών είναι ο Ταξιάρχης της Χαλκιδικής, ένα μεγάλο και όμορφο χωριό στο κέντρο του ορεινού όγκου του Χολομώντα, του βουνού, που είναι από τα πιο πράσινα της Ελλάδας, κατάφυτο από έλατα, πεύκα, δρυς, καστανιές και άλλα δέντρα.
Ακολουθώντας τον δρόμο προς την βόρεια Χαλκιδική μετά την Γαλάτιστα βρίσκουμε την διασταύρωση προς Πολύγυρο. Παίρνουμε δεξιά πορεία και οι πινακίδες μας οδηγούν στον Ταξιάρχη, που ανήκει στο δήμο Πολυγύρου. Το υψόμετρο του οικισμού ξεκινάει από τα 550 μ. (από τη θάλασσα) και φθάνει μέχρι τα 715 μ., ενώ, αν συμπεριλάβουμε και τις τουριστικές εγκαταστάσεις, το υψόμετρο πλησιάζει τα 1000 μ.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ο πληθυσμός του Ταξιάρχη ανέρχεται στους 1078 κατοίκους.
Από τον Χολομώντα και τα υψώματα γύρω από τον Ταξιάρχη μπορείτε να απολαύσετε μαγευτική θέα προς κάθε κατεύθυνση. Το χωριό και η ευρύτερη περιοχή του διαθέτουν εξαιρετικές ταβέρνες με τζάκια και υπέροχα φαγητά, κυρίως ψητά, σε διάφορες εκδοχές παραδοσιακής μαγειρικής. Ο Ταξιάρχης προσφέρεται ιδιαίτερα για όσους θέλουν να κάνουν μια ημερήσια εξόρμηση από την Θεσσαλονίκη, ιδιαίτερα αυτές τις μέρες των γιορτών, αφού μπορούν να φτάσουν στο χωριό σε λιγότερο από μια ώρα.
Πλούσια ιστορία και συμμετοχή στην επανάσταση του ΄21
Το χωριό και ευρύτερα η περιοχή διαθέτουν πλούσια ιστορία. Μικροί οικισμοί υλοτόμων, κτηνοτρόφων και γεωργών ήταν σκορπισμένοι σ΄ όλη την έκταση του βουνού από τα πολύ παλιά χρόνια.
Στις τοποθεσίες ΚΕΡΑΣΙΑ, ΣΧΙΣΜΕΝΗ ΠΕΤΡΑ, ΙΤΑΜΟΣ, ΣΕΛΩΜΑ, ΠΑΛΑΙΚΑΣΤΡΟΣ, ΠΥΡΓΟΥΔΙΑ κ.α. ερείπια κάστρων, σπιτιών ή και εργαστηρίων έχουν ανάγκη από την αρχαιολογική έρευνα για περισσότερα στοιχεία. Από τη συνένωση αυτών των οικισμών προέκυψε το σημερινό χωριό Ταξιάρχης.
Η παράδοση συνδέει τον Ταξιάρχη με το Άγιον Όρος και ειδικότερα με την μονή Δοχειαρίου και το μετόχι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ που είχε η μονή στο χωριό. Εκτός από τους παλιούς κατοίκους αναφέρεται ακόμα εγκατάσταση, αρχικά προσωρινά και στη συνέχεια μόνιμα, υλοτόμων από την περιοχή Καταφυγίου Πιερίας καθώς και υλοτόμων από τη Λόκοβη (Πέτρα) του Ολύμπου.
Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας ο Ταξιάρχης αναφέρεται σαν αμιγές χριστιανικό χωριό με το όνομα Λόκοβη. Ο Ταξιάρχης πήρε μέρος στην Επανάσταση του ΄21 με σώμα 100 παλικαριών που ενώθηκε με τον Εμμανουήλ Παπά. Οι συνέπειες γι΄ αυτό ήταν τραγικές. Οι Τούρκοι έκαψαν το χωριό, σκότωσαν και αιχμαλώτισαν όσους δεν πρόλαβαν να κρυφτούν στην απόκρημνη περιοχή του Αρκουδόλακα.
Ο ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, που ολοκληρώθηκε το 1977, σταυροειδής με τρούλο, κτισμένος από πέτρα του Χολομώντα και κατά το μεγαλύτερο μέρος από εθελοντική εργασία των κατοίκων.
Το χωριό ονομάσθηκε επίσημα Ταξιάρχης το 1928 από τον προστάτη Άγιό του, τον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο και τις οδυνηρές συνέπειές του, προσπάθησε να ορθοποδήσει, να βρει το δρόμο του, να κρατήσει τον κόσμο στον τόπο του. Κατάφερε έτσι να είναι ένα ζωντανό προπαντός χωριό στις δύσκολες συνθήκες μιας ορεινής και παλιότερα απομονωμένης περιοχής. (Στοιχεία από το βιβλίο
Οδικές αρτηρίες και τουριστική ανάπτυξη
Ο Ταξιάρχης για πολλές δεκαετίες ήταν ένα απομονωμένο χωριό με ένα μοναδικό δρόμο, τον ίδιο και για την είσοδο και για την έξοδο από τον οικισμό.
Η απομόνωσή του έληξε με τα οδικά έργα κυρίως της περιόδου 1994-2005. Έτσι ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι (που συνάμα αποτελούν γραφικές διαδρομές) ξεκινούν προς κάθε κατεύθυνση και συνδέουν τον Ταξιάρχη και τον Χολομώντα με τη Θεσσαλονίκη, τον Πολύγυρο, τα Βραστά και τη Σιθωνία, την Αρναία το Άγιον Όρος, τα Ζερβοχώρια και την Εγνατία οδό. Βουνό και ακτές συνδέονται τάχιστα.
Μια άλλη άποψη του Ταξιάρχη με βάθος εικόνας προς το νοτιοανατολικό τμήμα του χωριού.
Παραδοσιακά οι κάτοικοι ασχολούνταν με την υλοτομία (εμπόριο ξύλου και κάρβουνου), την κτηνοτροφία και εποχιακές δουλειές κυρίως στον κάμπο του Πολυγύρου. Ονομαστοί ήταν οι κτίστες, οι πετράδες και οι άλλοι τεχνίτες του Ταξιάρχη. Όπως και άλλες ορεινές περιοχές της πατρίδας μας, ο Ταξιάρχης γνώρισε τη μεγάλη αιμορραγία της μετανάστευσης ιδίως τις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Περίπου από το 1970 ξεκινάει η καλλιέργεια της ελάτης για χριστουγεννιάτικα δέντρα που ενισχύει σημαντικά το εισόδημα των κατοίκων.
Τη δεκαετία του ΄90 και ιδίως μετά το 2000 η περιοχή του Χολομώντα και του Ταξιάρχη αποτελούν πλέον έναν από τους πιο προσφιλείς προορισμούς αγροτουρισμού και εναλλακτικού τουρισμού, καθώς οι τουριστικές δραστηριότητες αναπτύσσονται ραγδαία. Η ορεινή διάβαση Χολομώντα (δηλαδή το τμήμα της παλαιάς Ε.Ο. Θεσσαλονίκης – Ουρανούπολης από Παλαιόκαστρο – Ταξιάρχη και μέχρι Αρναία) είναι καταχωρημένη στις πιο γραφικές διαδρομές της Ελλάδας.
Μαζί με άλλους γραφικούς δρόμους και μονοπάτια του Χολομώντα δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να απολαύσει το απέραντο καταπράσινο τοπίο, το πυκνό δάσος από μεγάλη ποικιλία δέντρων, θάμνων, αρωματικών φυτών, να μαγευτεί από την μοναδική θέα προς κάθε κατεύθυνση. Να βγει από το δρόμο, να περπατήσει στα μονοπάτια να δει πηγές, ρέματα, μικρούς καταρράκτες, να απολαύσει τον καθαρό αέρα του βουνού και να ασχοληθεί με ποικίλες δραστηριότητες (αναρρίχηση, ιππασία, ποδήλατο, τοξοβολία κλπ.).
Αλλά και ο οικισμός, που έχει χαρακτηρισθεί αξιόλογος, προσελκύει τον επισκέπτη με την εκκλησία, το μουσείο και τα διατηρητέα κτίσματά της, τα ξωκλήσια, τα παλιά αρχοντικά, τα στενά δρομάκια, τις βρύσες (Τσιπουτούρα και Κάτω Πηγάδι), τις γιορτές και τα πανηγύρια .
Στην περιοχή λειτουργούν όμορφα ξενοδοχεία και ξενώνες με τιμές, που κυμαίνονται από 50 – 70 ευρώ. Το ενδιαφέρον των επισκεπτών συγκεντρώνει τα τελευταία χρόνια ένα κτήμα 20 στρεμμάτων, όπου λειτουργεί από το 2.000 το συγκρότημα ορεινού τουρισμού “Απολυμένη Πέτρα”, που διαθέτει εστιατόριο, μπαρ και αρκετά δωμάτια, όπως επίσης και γήπεδα τένις, καλαθοσφαίρισης και ποδοσφαίρου 5 x 5. Η μονάδα έχει γίνει αγαπημένος προορισμός φυσιολατρών, περιηγητών, οικογενειών και μικρών παιδιών κάθε εποχή του χρόνου.
Κάνοντας μια διαδρομή γύρω από το χωριό υπάρχουν και άλλα σημεία, που προσφέρουν εξαιρετική θέα, όπως η Μπάρα, του Πασά το Πηγάδι, η Σχισμένη Πέτρα (περιπατητική διαδρομή με σημείο θέας), η Φτελιά και η περιοχή Άγιος.
(Στοιχεία από τα Βιβλία: ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ της Ζέλλιου – Μαστοροκώστα Ερατούς/ ΟΡΕΙΝΟΣ ΟΓΚΟΣ ΧΟΛΟΜΩΝΤΑ – ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ του Ηλία Σάρρη)
