Διαβάζω άπειρα σχόλια, συγκαλυμμένες ειδήσεις και περισπούδαστες αναρτήσεις για την απόφαση της ελληνικής Βουλής να επικυρώσει την Συμφωνία των Πρεσπών με 153 ψήφους και τρομάζω μπροστά στην ιδέα ότι για μια ακόμη φορά κινδυνεύουμε ως λαός με βαθιά διχόνοια και νέα φάση διχασμού.
Γράφει ο Νίκος Δημαράς
Πάρα πολλοί φίλοι, προσωπικοί και διαδικτυακοί, έρχονται αντιμέτωποι, αλληλοϋβρίζονται και γράφουν υποτιμητικά σχόλια ο ένας για τον άλλο, καλλιεργώντας ένα εχθρικό κλίμα, που θα τους κρατήσει μακριά για μεγάλο διάστημα. Ριζώνουν πάλι τα ζιζάνια του διχασμού μέσα στην ελληνική κοινωνία, καθώς μια περιστασιακή πλειοψηφία στη Βουλή επιμένει ότι έχει το απόλυτο δίκιο στην επιλογή της για την συμφωνία των Πρεσπών, παρότι ένα μεγάλο μέρος του λαού, μάλλον το μεγαλύτερο διαφωνεί, αν λάβουμε υπόψη τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων.
Στην πραγματικότητα όλοι διαφωνούμε με την λύση αυτή, ακόμη και οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, αν λάβουμε υπόψη τις αποστροφές των ομιλιών του πρωθυπουργού, ο οποίος διατείνεται ότι πρόκειται για μια επιλογή ανάγκης, για ένα τόλμημα, που δεν το έκανε κανείς άλλος επί 27 χρόνια, για έναν συμβιβασμό, από τον οποίο κάτι χάνεις και κάτι κερδίζεις. Είναι ένας έντιμος συμβιβασμός, όπως τον χαρακτηρίζει, γιατί δεν πάει άλλο αυτή η κατάσταση, αφού 140 χώρες έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια με την συνταγματική τους ονομασία.
Όλοι δηλαδή παραδεχόμαστε ότι από αυτή τη λύση κάτι χάνουμε, ανεξάρτητα από το αν κερδίζουμε. Συνεπώς δεν μπορούμε να πανηγυρίζουμε. Άλλοι καταπίνουν εύκολα την υποκλοπή του ονόματος και την καθιέρωση ταυτότητας “Μακεδόνων” από τους κατοίκους του γειτονικού κράτους και άλλοι δεν μπορούν να το χωνέψουν. Μερικοί μιλούν για ιστορικό συμβιβασμό και μερικοί για εθνική ήττα.
Ακόμη και το επίσημο Κ.Κ.Ε. διαχώρισε την θέση του με την παραχάραξη της ιστορίας και αποτίναξε με την ομιλία του Δημ. Κουτσούμπα στη Βουλή το στίγμα του ιστορικού ατοπήματος, που οδήγησε στη σημερινή κρατική οντότητα της γειτονικής χώρας. Ο κ. Κουτσούμπας κατηγόρησε τους αριστερούς του ΣΥΡΙΖΑ για συνεχιστές του ιστορικού ατοπήματος, αλλά έλαβε την απάντηση από τον κ. Τσίπρα ότι ο ίδιος εφαρμόζει αυτά που διάβασε από τον Λένιν για την ελευθερία των λαών στην αυτοδιάθεση και στον αυτοπροσδιορισμό.
Από την άλλη ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυρ. Μητσοτάκης στην ομιλία του στη Βουλή επικαλέστηκε επτά αλήθειες, προσπαθώντας να τις τεκμηριώσει μια προς μία. Αμέσως μετά ανέβηκε στο βήμα ο κ. Τσίπρας, που παρέθεσε αντίστοιχα δικά του επιχειρήματα για τις δικές του αλήθειες, έτσι ώστε να αναρωτιέσαι τελικά αν υπάρχει και που βρίσκεται η μία και μοναδική αλήθεια και που κρύβεται το πονηρό το ψέμα.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει αντικειμενική αλήθεια. Υπάρχουν ερμηνείες γεγονότων ανάλογα με τις ιδεολογίες, την μορφωτική υποδομή και τις σκοπιμότητες του καθενός. Το ίδιο συμβαίνει και στον χώρο της δικαιοσύνης, όπου δοκιμάζονται οι έννοιες του δικαίου, της αλήθειας και του ψεύδους. Το ένα δικαστήριο, εξετάζοντας τα ίδια πραγματικά περιστατικά, ρίχνει 10 χρόνια κάθειρξη σε έναν κατηγορούμενο, ενώ το άλλο τον αθωώνει. Έχουμε άπειρα περιστατικά.
Και το άλλο, που έχουμε επίσης ως δεδομένο είναι ότι ναι μεν υπάρχουν νόμοι και κανόνες, αλλά ελάχιστοι εφαρμόζονται, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Από νόμους άλλο καλό… Στο διεθνές δίκαιο, στο δίκαιο των θαλασσών και σε τόσα άλλα κεφάλαια οι διατάξεις είναι δεδομένες. Ποιος όμως τις εφαρμόζει; Ο Ερντογάν, ο Τσαβούσογλου, ή μήπως ο φίλος τους ο Μαδούρο;
Υπάρχει βέβαια το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, υπάρχουν τα Ηνωμένα Έθνη, υπάρχει το Συμβούλιο της Ευρώπης, υπάρχει το Ευρωπαϊκό δικαστήριο και λειτουργούν πολλοί άλλοι θεσμοί. Παρά ταύτα το διεθνές δίκαιο δεν εφαρμόζεται, όπως πρέπει, ούτε οι διεθνείς συνθήκες είναι σεβαστές στο βαθμό, που να μην τολμάει κανείς να τις αμφισβητήσει. Οπότε έρχεται ο Ερντογάν και αμφισβητεί ακόμη και την συνθήκη της Λωζάννης.
Έτσι λοιπόν είναι πολύ πιθανό να έχει την ίδια τύχη και η Συμφωνία των Πρεσπών. Ναι μεν αναφέρεται σαφώς σε “Βόρεια Μακεδονία” και σε “Πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας”, αλλά στην πράξη θα δούμε αν και πως θα εφαρμοστεί.
Ο δρόμος είναι μακρύς και τα εμπόδια πάρα πολλά. Την αλήθεια μπορεί να την συναντήσει ο ιστορικός του μέλλοντος. Το βέβαιο είναι ότι η ιστορία έχει δείξει πως με την διχόνοια υφιστάμεθα εθνικές ήττες. Κάποια στιγμή ας παραδειγματιστούμε. Είναι προφανές ότι δεν υπάρχουν περιθώρια στοιχειώδους συνεννόησης, αλλά τουλάχιστον μη φαγωθούμε μεταξύ μας.