Κάθε αντίσταση σε αυτό που ποθεί βαθιά η ψυχή, κάθε φυσική ορμή που πολεμάμε σθεναρά να καταπνίξουμε εμμένει μέσα μας και εντείνεται, δηλητηριάζοντας ανεπανόρθωτα όλο μας το είναι. Αυτό που η ίδια η καρδιά λαχταρά με πάθος, ο νους προσπαθεί να το απωθήσει, να το μετουσιώσει σε κάτι παράνομο ή ανήθικο και εν τέλει να το μετατρέψει σε μη αποδεκτό, απλησίαστο και απαγορευμένο.

 

Της Χριστιάνας Μανιάτη

Ο αστείρευτος πόθος της ψυχής δεν μπορεί να αποδράσει, στραγγαλίζεται από τον ίδιο τον εαυτό και φυλακίζεται στα βάθη της ψυχής. Πλέον, η ακατανίκητη επιθυμία αλλάζει μορφή και χαράσσεται στα μύχια του μυαλού με τα χαρακτηριστικά και το όνομα της εμμονής.

Οι έμμονες ιδέες είναι απότοκες εσωτερικής σύγκρουσης. Ο συνειδητός εαυτός αρνείται να αποδεχτεί τις υποσυνείδητες παρορμήσεις του και στρέφεται ασυνείδητα προς τον έλεγχό τους, ανεπιτυχώς. Οι εμμονές δεν μπορούν να δαμαστούν, διαθέτουν τη δική τους αυτονομία, κυριεύουν τον ανθρώπινο νου και προξενούν σε ανύποπτο χρόνο αρνητικά συναισθήματα, έντονο άγχος, ανασφάλειες και ισχυρές φοβίες. Οι επίμονες σκέψεις επιβάλλονται στο μυαλό, γίνονται άκρως ενοχλητικές και ανεπιθύμητες στον κάτοχό τους, ενώ μετά από κάποιο σημείο εξαντλούν ακόμη και τη λογική βάση τους. Η προσκόλληση συν τω χρόνω καθιστά τον άνθρωπο δυσλειτουργικό στην καθημερινότητά του, γιατί η εμμονή εγκλωβίζει αναπόφευκτα το μυαλό σε μια ανώφελη κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε ακραίες συμπεριφορές και αντιδράσεις.

Το πνεύμα που προσκολλάται σε ένα επιβεβλημένο σύστημα ιδεών, το πνεύμα που δεν ενεργεί κατά πως θέλει, είναι πνεύμα υποδουλωμένο και κυριαρχημένο, πνεύμα δεσμευμένο και ανελεύθερο. Το πνεύμα που πειθαρχείται και περιορίζεται από κανόνες που δεν έχουν σχηματιστεί για εκείνο και δεν του ταιριάζουν, είναι πνεύμα ανικανοποίητο, πνεύμα που φθίνει και αρρωσταίνει. Η αποστασιοποίηση από ένα κοινωνικά κατασκευασμένο σύστημα αξιών απαλλάσσει την ψυχή από υπάρχουσες εμμονές και της επιτρέπει να παραδοθεί σε απογυμνωμένες επιθυμίες, χωρίς αντίσταση, χωρίς υποκρισία, χωρίς πολλαπλές σκέψεις και αμφιβολίες.

Οι άνθρωποι είναι αρκετά ικανοί και ελεύθεροι, ώστε να πλάθουν μόνοι τους τις ηθικές δομές τους, χωρίς την ανάγκη υιοθέτησης έτοιμων ηθικών αρχών, που έχουν κατασκευάσει και υποδείξει κάποιοι άλλοι για εκείνους.

Ο Καντιανός στοχασμός γύρω από την ελευθερία προκρίνει μια ριζοσπαστική αντίληψη δημιουργικού αυτοπροσδιορισμού. Ο Γερμανός φιλόσοφος, Ιμμάνουηλ Καντ, θεωρούσε πως ο άνθρωπος μπορεί να μεταχειρίζεται το νου του χωρίς να καθοδηγείται από άλλους. Υποστήριζε πως οι ανθρώπινες επιλογές πρέπει να ρυθμίζονται με βάση τις αρχές που ορίζονται από τους ίδιους, εφόσον επιδιώκεται πραγμάτωση της απόλυτης ελευθερίας.