Η επανεκκίνηση της θετικής ατζέντας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ύστερα από μια περίοδο επιδείνωσής τους, είναι το σημαντικό αποτέλεσμα της συνάντησης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα, επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, οι οποίες τονίζουν πως στο κλίμα αυτό θα ακολουθήσουν συναντήσεις, θα γίνουν βήματα και θα υπογραφούν συμφωνίες, όπως υπογράμμισαν και οι δύο ηγέτες στις κοινές δηλώσεις τους στους δημοσιογράφους.

 

Για την συνάντηση των δύο ηγετών το ΑΠΕ-ΜΠΕ μετέδωσε από την Άγκυρα τα κύρια σημεία των όσων συζητήθηκαν:

Ο Έλληνας πρωθυπουργός προσήλθε στη συνάντηση με τη θέση να χτιστεί μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού βασισμένου στο διεθνές δίκαιο, να ξαναπιάσουν η Ελλάδα και η Τουρκία το νήμα της θετικής ατζέντας, που είχε αρχίσει να υπάρχει το 2015-16, και τα σημαντικά που προκύπτουν από τη  συνάντηση, σύμφωνα με τις διπλωματικές πηγές είναι:

1. Σε ό,τι αφορά στη μείωση της έντασης στο Αιγαίο η ενεργοποίηση ενός σημαντικού διαύλου των υπουργών Άμυνας Ελλάδας και Τουρκίας και η πρώτη τους συνάντηση θα γίνει στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Επίσης, η προοπτική της συνεργασίας, μέσω συναντήσεων των γενικών γραμματέων των υπουργείων Εξωτερικών, οι οποίοι έχουν καιρό να συναντηθούν, και έχουν να επιτελέσουν σημαντικό ρόλο στον τομέα στο θέμα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.

2. Υπήρξε ένα σαφές μήνυμα από τον πρόεδρο Ερντογάν και στη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό και στις δηλώσεις του υπέρ της μείωσης της έντασης στο Αιγαίο.

3. Σε σχέση με το Κυπριακό αναμένεται να αρχίσουν σύντομα οι προπαρασκευαστικές συναντήσεις των υπουργείων Εξωτερικών, κάτι που ζητάει η ελληνική πλευρά από το 2016. Στην ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού αναφέρθηκε και ο πρόεδρος Ερντογάν με όρους επανένωσης και μίλησε μόνο για πολιτική ισότητα και όχι για αναζήτηση λύσης σε άλλο πλαίσιο.

Ο κ. Τσίπρας επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει σεβασμός του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και υπογράμμισε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών της πηγών.

4.Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας συναντήθηκε με την υπουργό Εμπορίου της Τουρκίας και συζήτησαν θέματα συνεργασίας με πιο άμεσο να δρομολογηθεί το καλοκαίρι το πρώτο πλοίο στην ακτοπλοϊκή γραμμή Θεσσαλονίκης-Σμύρνης.

5. Υπήρξε ευρεία αναφορά στις ευρωτουρκικές σχέσεις και στο θέμα της αναθεώρησης της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, προς όφελος όλων των χωρών της περιοχής στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η Κυπριακή Δημοκρατία και επομένως δεν μπορούν να υπάρχουν αποκλεισμοί.

6. Στο μεταναστευτικό θα υπάρξει και νέα συνάντηση του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Βίτσα με τον Τούρκο ομόλογο του, καθώς έχει αναπτυχθεί μια πολύ καλή και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ τους.

Σύμφωνα με τις διπλωματικές πηγές ο κ. Τσίπρας ζήτησε ενημέρωση για τα δικαιώματα της ελληνοορθόδοξης μειονότητας, έθεσε το θέμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, όπως και άλλα, ζητήματα που έχουν να κάνουν με τους Κωνσταντινουπολίτες και ενημερώθηκε.

Ο κ. Ερντογάν ζήτησε να ενημερωθεί σε σχέση με τη Θράκη και ο Έλληνας πρωθυπουργός τον ενημέρωσε.

Σε ότι αφορά τις μεταρρυθμίσεις στη Θράκη ο κ. Τσίπρας ξεκαθάρισε ότι είναι ζήτημα δεσμεύσεων έναντι Ελλήνων πολιτών και δεν έχουν να κάνουν με τις διμερείς σχέσεις, είτε συμπίπτουν με τις διακηρύξεις της Τουρκίας, είτε δεν συμπίπτουν.

 

«O διάλογός μας, όλα αυτά τα χρόνια, ήταν διάλογος ειλικρινής»

«O διάλογός μας, όλα αυτά τα χρόνια, ήταν διάλογος ειλικρινής, σημαντικός όχι μόνο για το μέλλον των λαών μας, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή μας», είπε ο Αλέξης Τσίπρας κατά τις δηλώσεις τους με τον Ρ. Τ. Ερντογάν, μετά τη συνάντησή τους στο Προεδρικό Μέγαρο, στην Άγκυρα.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε ότι «οι δύο χώρες μας μπόρεσαν να συνεργαστούν στενά το 2015 και το 2016, μια κρίσιμη περίοδο, όπου ξέσπασε μια πρωτοφανής προσφυγική και μεταναστευτική κρίση και για πρώτη φορά καταφέραμε να συνεργαστούμε όχι μόνο για θέματα λεγόμενης χαμηλής πολιτικής, αλλά για την αντιμετώπιση ενός μείζονος σημασίας διεθνούς θέματος – της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης».

Πρόσθεσε ότι «μπορέσαμε σε αυτό το πλαίσιο να οικοδομήσουμε μια νέα στρατηγική ευρωτουρκική συνεργασία, να βάλουμε μπρος ταυτόχρονα και τη θετική ατζέντα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, την οικονομική και ενεργειακή μας συνεργασία, να πραγματοποιήσουμε γύρους διερευνητικών συνομιλιών και να προωθήσουμε τον διάλογο μεταξύ των στρατιωτικών μας για τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο».

«Την ίδια στιγμή», πρόσθεσε, «καταφέραμε να προωθήσουμε τις συνομιλίες για το Κυπριακό, που φτάσανε πολύ κοντά σε λύση, ανοίγοντας και δύσκολα θέματα, όπως το ζήτημα της ασφάλειας».

Ο Αλ. Τσίπρας θύμισε ότι ήταν από τους πρώτους ηγέτες που είχε τηλεφωνήσει στον Τούρκο Πρόεδρο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στη γείτονα, για να εκφράσει τη στήριξη της Ελλάδας μια χώρας που υπερασπίζεται την δημοκρατία και την ελευθερία και καταδικάζει κάθε προσπάθεια κατάλυσης της δημοκρατικής νομιμότητας.

Πρόσθεσε ότι αργότερα υπήρξαν εξελίξεις που δημιούργησαν προσκόμματα σ’ αυτή τη θετική πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ρητορική αντιπαραθετική, στο Αιγαίο ο αριθμός των παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου της Ελλάδας έφτασε σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα με πολύ επικίνδυνα περιστατικά στη θάλασσα και στον αέρα. Αναφέρθηκε και στην υπόθεση των 8 Τούρκων στρατιωτικών που επίσης αποτέλεσε αγκάθι στις σχέσεις, όπως και στη συνέχεια η υπόθεση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατήθηκαν στην Τουρκία.

«Δεν αποδεχθήκαμε ότι αυτός ο φαύλος κύκλος είναι η μοίρα μας, το κισμέτ μας, δεν το πράξαμε και είμαι ευτυχής που δεν το πράξαμε» είπε ο Αλ. Τσίπρας. «Σήμερα στις συνομιλίες μας έγινε για μια ακόμα φορά σαφές ότι ούτε ο εσείς, ούτε εγώ, δεχόμαστε τη λογική της αδράνειας και της συμμόρφωσης με την πεπατημένη. Γιατί αναγνωρίζουμε ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στην εποχή μας και στην περιοχή μας, δεν μας επιτρέπουν να παραμένουμε εγκλωβισμένοι σε αδιέξοδα», είπε απευθυνόμενος στον Τούρκο Πρόεδρο.

«Με τη δημιουργία αυτών των προϋποθέσεων, μπορούμε, πιστεύω, στη συνέχεια να έχουμε πρόοδο και να επαναλάβουμε και τις διερευνητικές συνομιλίες γαι τη διαφορά που έχουμε στο θέμα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο», είπε ο Αλ. Τσίπρας.

Ως προς το Κυπριακό τόνισε την ανάγκη να υπάρξει δίκαιη και βιώσιμη λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ, προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, που θα καθιστά την επανενωμένη, ομοσπονδιακή Κύπρο μια κανονική χώρα της περιοχής και της ΕΕ.

Σημείωσε ότι σε αυτή τη νέα προσπάθεια οφείλουμε να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος και για αυτό κατέθεσε την άποψη ότι πρέπει να συμφωνήσουν στην πραγματοποίηση προπαρασκευαστικών συναντήσεων στο κρίσιμο θέμα της ασφάλειας στον οποίο εμπλέκεται η Ελλάδα και η Τουρκία.  Τόνισε παράλληλα τη σημασία που έχει ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου στην Ανατολική Μεσόγειο και την ανάγκη, η ενέργεια να αποτελέσει γέφυρα συνεργασίας.

 

Ρ.Τ. Ερντογάν: Επιθυμούμε να αναπτύξουμε τις διμερείς σχέσεις  σε κάθε πεδίο

Ο κ. Ερντογάν επισήμανε πως στα τέλη του 2017 είχε πραγματοποιήσει μια επιτυχημένη επίσκεψη στην Ελλάδα, σύμφωνα με τη διερμηνεία των δηλώσεών του στα ελληνικά.

Αναφερόμενος στην κατ’ ιδίαν μακρά συνάντηση που είχε με τον Έλληνα πρωθυπουργό και τις διευρυμένες συνομιλίες που ακολούθησαν μεταξύ των αντιπροσωπειών των δύο χωρών, ο κ. Ερντογάν είπε πως συζήτησαν τις σχέσεις των δύο χωρών μας, καθώς και διεθνή και περιφερειακά θέματα.

«Ως Τουρκία επιθυμούμε να αναπτύξουμε τις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα σε κάθε πεδίο» διαμήνυσε κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

«Στις διμερείς μας αυτές σχέσεις με την Ελλάδα κατά διαστήματα υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν τα επιθυμούμε, αλλά είχαμε την ευκαιρία να τα ξεπεράσουμε» σημείωσε ο κ. Ερντογάν.

Στη συνέχεια ο Ερντογάν μίλησε για το θέμα των Μουφτήδων, το οποίο συνέδεσε με την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.