Σε αναζήτηση συμμαχιών και τρόπων, που θα αποτρέψουν τα σχέδια της Τουρκίας για νέα τετελεσμένα στο Αιγαίο με οριοθέτηση ζωνών στο πλαίσιο της συμφωνίας της με την Λιβύη, προχωρά η ελληνική κυβέρνηση, εκφράζοντας παράλληλα έντονη ενόχληση για τις αυθαιρεσίες της Άγκυρας, που μέρα με τη μέρα τεντώνει το σχοινί.

Με το  Μνημονίου Κατανόησης επί Θαλασσίων Δικαιοδοσιών (Maritime Jurisdictions) μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης, που υπέγραψαν κατά τη συνάντηση τους την Τετάρτη στην Κωνσταντινούπολη ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Πρόεδρος της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Λιβύης Φαγέζ αλ – Σαράζ, ανατρέπονται τα μέχρι τώρα δεδομένα και παραβιάζονται συμφέροντα τόσο της Ελλάδας, όσο και της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Αιγύπτου.

Οι αντιδράσεις, που υπήρξαν δείχνουν ότι βρίσκονται σε συναγερμό Αθήνα, Λευκωσία και Κάϊρο με ενημέρωση διεθνών οργανισμών και σχεδιασμό των επόμενων κινήσεων, που αναμένεται να είναι σθεναρές.

Άμεση υπήρξε η κινητοποίηση της ελληνικής διπλωματίας ευθύς μόλις γνωστοποιήθηκε η υπογραφή του μνημονίου κατανόησης μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης αναφορικά με θαλάσσιες ζώνες, αναφέρουν διπλωματικές πηγές.

Η κυβέρνηση δια του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια κάλεσε αρχικά στο υπουργείο Εξωτερικών για εξηγήσεις τον Πρέσβη της Τουρκίας Μπουράκ Οζουγκεργκίν ώστε να ζητηθούν εξηγήσεις για την κίνηση της Άγκυρας.

Επίσης υπήρξε δημόσια αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών και τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών με τους ομολόγους του της Κύπρου και της Αιγύπτου, Νίκο Χριστοδουλίδη και Σαμέχ Ελ-Σούκρι αντίστοιχα.

Παράλληλα, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στην ΕΕ έλαβε οδηγίες να ενημερώσει άμεσα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ κα Μογκερίνι.

Τι σημαίνει η οριοθέτηση ζωνών μεταξύ ακτογραμμών Τουρκίας και Λιβύης

Αν και δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι έχει υπογραφεί οριστική συμφωνία με την Λιβύη, ο σχεδιασμός της Άγκυρας είναι να υπάρξει οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ της τουρκικής ακτογραμμής Μαρμαρίδα – Φετιγέ – Κας και της λιβυκής ακτογραμμής Ντέρνα – Τομπρούκ – Μπορντίγια.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου τόνισε, σε δηλώσεις του, πως «πάντοτε λέμε ότι μπορούμε να κάνουμε συναντήσεις για το θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με όλες τις χώρες στη Μεσόγειο εκτός της “εληνοκυπριακής διοίκησης της Νότιας Κύπρου”. Πραγματοποιήσαμε συναντήσεις με τη Λιβύη για τα θέματα αυτά. Υπογράψαμε μνημόνια κατανόησης ειδικά για αυτές τις περιοχές δικαιοδοσίας, που σχετίζονται με τον υποθαλάσσιο και τον θαλάσσιο πλούτο. Αυτό σημαίνει επίσης», πρόσθεσε, «ότι η προστασία των δικαιωμάτων της Τουρκίας απορρέει από το Διεθνές Δίκαιο».

Η κυβέρνηση στην Ανατολική Λιβύη, στην οποία εδρεύουν από το 2014 οι δυνάμεις υπό τον στρατηγό Χαλίφα Χάφταρ, χαρακτήρισε παράνομο το Μνημόνιο που υπέγραψαν οι κκ. Ερντογάν και Σαράζ.

Η δε αρμόδια για τις εξωτερικές υποθέσεις επιτροπή του κοινοβουλίου που εδρεύει στην Ανατολική Λιβύη το χαρακτήρισε ως «κατάφωρη παραβίαση της ασφάλειας και της κυριαρχίας της Λιβύης» καθώς και ως «απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια στη Μεσόγειο».

Αίγυπτος: Άκυρη η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης

Χωρίς νομική βάση χαρακτήρισε το αιγυπτιακό Υπουργείο Εξωτερικών τα δύο μνημόνια κατανόησης και συνεργασίας που υπέγραψαν η Τουρκία και η Λιβύη.

«Τα δύο μνημόνια συμφωνίας δεν έχουν κανένα νομικό αποτέλεσμα, δεν μπορούν να αναγνωρισθούν επισήμως υπό το φως του άρθρου 8 της Συμφωνίας Skhirat, το οποίο ορίζει ότι η (λιβυκή) κυβέρνηση ή το υπουργικό συμβούλιο (και όχι ο πρωθυπουργός της) έχουν την εξουσία να υπογράφουν διεθνείς συμφωνίες», δήλωσε συγκεκριμένα το Αιγυπτιακό Υπουργείο Εξωτερικών, σε μία είδηση που καταγράφει και η μεγάλης κυκλοφορίας αιγυπτιακή εφημερίδα «Αλ Αχράμ».

«Είναι γνωστό ότι στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο της Λιβύης δεν υπάρχουν υπουργοί και εκπροσώπηση διάφορων περιφερειών της Λιβύης και έτσι ο ρόλος του πρωθυπουργού είναι περιορισμένος, και η σύναψη συμφωνιών με άλλες χώρες θεωρείται κατάφωρη παραβίαση της συμφωνίας Skhirat» επισημαίνει το υπουργείο Εξωτερικών στην ανακοίνωσή του.

«Αυτές οι δύο συμφωνίες δεν μπορούν να έχουν κανένα αντίκτυπο στα δικαιώματα των χωρών της Μεσογείου ή των θαλάσσιων συνόρων στην περιοχή της Μεσογείου”, πρόσθεσε το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών.

Το Κάιρο κάλεσε τη Διεθνή Κοινότητα να αντιταχθεί σε αυτήν την «αρνητική κίνηση» που έρχεται σε μία κρίσιμη στιγμή, εν μέσω διεθνών προσπαθειών για να υπάρξει μία συνολική λύση της κρίσης στη Λιβύη κατά τρόπο που να προστατεύεται η ενότητα της χώρας και να αποκαθίστανται οι εθνικοί θεσμοί της.

Τέλος, το υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου εξέφρασε την ανησυχία της Χώρας του Νείλου για το πώς τέτοιες συμφωνίες θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις στις συνομιλίες για τη Λιβύη , στο Βερολίνο, καταλήγει η «Αλ Αχράμ».

Ερώτηση Κεφαλογιάννη προς την Κομισιόν

Ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την «προκλητική επιστολή της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη περί οριοθέτησης ΑΟΖ που παραβιάζει κατάφωρα το Δίκαιο της Θάλασσας», κατέθεσε ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Μανώλης Κεφαλογιάννης. Επιπλέον, ο Έλληνας ευρωβουλευτής ζητά από την Κομισιόν να πάρει θέση αναφορικά με το σημερινό μνημόνιο συνεννόησης Λιβύης-Τουρκίας που «παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας».

Αναλυτικά στην ερώτησή του ο Μ. Κεφαλογιάννης σημειώνει: «Η Τουρκία σύμφωνα με την επιστολή που κατέθεσε στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών δια του Μόνιμου Αντιπροσώπου της συνεχίζει να παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο επιχειρώντας να δημιουργήσει τετελεσμένα εις βάρος και της Ελλάδος και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Με την επιστολή αυτή η Τουρκία προσπαθώντας να εκμηδενίσει την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδος κατέθεσε συγκεκριμένες συντεταγμένες οι οποίες προσδιορίζουν τα εξωτερικά όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας». Επιπλέον ισχυρίζεται (σ.σ. η Τουρκία) ότι «τα ελληνικά νησιά όπως η Κρήτη, η Ρόδος και το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελορίζου δίνουν στην Ελλάδα θαλάσσιες ζώνες μόνο στα χωρικά ύδατα των 6 ναυτικών μιλίων και στην Κυπριακή Δημοκρατία των 12 ναυτικών μιλίων προβάλλοντας το επιχείρημα πως όλη η υπόλοιπη υφαλοκρηπίδα στην περιοχή θα πρέπει να μοιραστεί μεταξύ της Τουρκίας και της Αιγύπτου με βάση την αρχή της μέσης γραμμής». Ενώ, προσθέτει ο κ. Κεφαλογιάννης, έχει ήδη υπογραφεί μνημόνιο συνεννόησης με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών κατά παράβαση κάθε κανόνα Διεθνούς Δικαίου.

Όμως, «σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (Άρθρο 121), μία Σύμβαση που αποτελεί κοινοτικό κεκτημένο, τα νησιά ανεξαρτήτως μεγέθους έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες όπως και τα ηπειρωτικά εδάφη.

Η Τουρκία, μία υπό ένταξη χώρα, οφείλει να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και να συμμορφωθεί με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας προς όφελος της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή», υπογραμμίζει ο ευρωβουλευτής, που ερωτά, τέλος, την Επιτροπή:

Αν είναι σε γνώση της τα ανωτέρω και σε τι ενέργειες προτίθεται να προβεί απέναντι στην τουρκική προκλητική ενέργεια που επιχειρεί να εκμηδενίσει τις ΑΟΖ Ελλάδος και Κύπρου που αποτελούν και ΑΟΖ της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Και σε τι πρωτοβουλίες προτίθεται να προβεί προς τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης που με το μνημόνιο συνεννόησης οριοθέτησης ΑΟΖ με την Τουρκία παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας;

Πηγηή: ΑΠΕ-ΜΠΕ/tovima.gr