Οι Τούρκοι είχαν πάντα βλέψεις προς την πλευρά των ελληνικών εδαφών στον Έβρο και σε κάθε ευκαιρία προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν τις συνθήκες για να κερδίσουν κάτι, ακόμη και να μετακινήσουν την οριογραμμή, που ήταν δύσκολο να έχει σταθερά σημάδια, λόγω της ιδιομορφίας των εκτάσεων και της εξάπλωσης των νερών του ποταμού.
Έτσι έκαναν καταλήψεις νησίδων, άφηναν τα ζώα τους να περνούν στην ελληνική πλευρά και διατηρούσαν ένα κλίμα διεκδικήσεων, που δεν άφηνε πολλά περιθώρια για ανάπτυξη φιλίας μεταξύ των λαών.
Γράφει ο Νίκος Δημαράς
Σε ένα από τα επεισόδια αυτά τρέξαμε από την Θεσσαλονίκη ολονυκτίς για ρεπορτάζ στον Έβρο ύστερα από ανταλλαγή πυρών των Ελλήνων κατοίκων με τους Τούρκους στη νησίδα Τσιγκέλι, κοντά στο χωριό Πόρος Φερρών.
Οι Έλληνες μετά την απελευθέρωσή τους έρχονται με τα πόδια από την Γέφυρα Κήπων, που διακρίνεται στο βάθος και μιλούν στον δημοσιογράφο Ν. Δημαρά.
Η νησίδα ήταν δική μας, αλλά όταν τα νερά του ποταμού ήρθαν προς την ελληνική πλευρά των συνόρων απέκοψαν την νησίδα και οι Τούρκοι με μπαμπεσιά την κατέλαβαν. Σε κάποια στιγμή, που τα νερά δημιούργησαν μεγαλύτερη ροή προς την τουρκική όχθη, οι δικοί μας ξαναμπήκαν στη νησίδα και άρχισαν να την καλλιεργούν.
Οι Τούρκοι αντέδρασαν και οργάνωσαν πολεμική επιχείρηση. Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πυρών είχαν συλληφθεί πάνω από 30 Έλληνες, κρατήθηκαν στην Κεσσάνη επί μία εβδομάδα και ύστερα απελευθερώθηκαν.
Νοέμβριος 1978, υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Αβέρωφ.
Οι απελευθερωθέντες περιγράφουν στον Ν. Δημαρά την πολυήμερη περιπέτειά τους στα μπουντρούμια της Κεσσάνης. Δεξιά ο τότε ανταποκριτής της “Μακεδονίας” στην Αλεξανδρούπολη κ. Κλώθος.
Εγώ τότε 28 χρονών, με τον αείμνηστο πρύτανη του φωτορεπορτάζ Γιάννη Κυριακίδη, περιμέναμε την απελευθέρωση στη Γέφυρα Κήπων του Έβρου και είχαμε αποκλειστικό 8στηλο θέμα στη “Μακεδονία” της επόμενης μέρας.
Στην οκτάστηλη φωτογραφία φαίνονταν το ανάχωμα του ποταμού, το ελληνικό φυλάκιο με την σημαία μας να κυματίζει και πιο κάτω μια δική μας στρατιωτική περίπολος. Ανάμεσα στο φυλάκιο και την περίπολο φαινόταν καθαρά η νησίδα και έτσι αποδεικνυόταν και η ελληνικότητά της.
Δίπλα στο αυτοκίνητο – εξπρές της “Μακεδονίας” καταγράφουμε αφηγήσεις των απελευθερωθέντων και άλλα στοιχεία για το επεισόδιο στη νησίδα Τσιγκέλι.
Αλλά οι Τούρκοι πάντα ήθελαν να κερδίζουν κάτι, οπότε προκάλεσαν το επεισόδιο. Ήταν ένα από τα πιο σοβαρά περιστατικά με χρήση όπλων, που είχαμε με τους Τούρκους επί δεκαετίες. και μετά τα θλιβερά γεγονότα της Κύπρου.
Έτσι, για να μην ξεχνάμε, αλλά και να συνειδητοποιούμε τι είδους γείτονες έχουμε…
ΦΩΤΟ: Γιάννης Κυριακίδης