Πέρα από τις πολύ γνωστές και πολυσύχναστες εκκλησίες των ελληνικών νησιών, που γιορτάζουν τον Δεκαπενταύγουστο υπάρχουν και άλλες, λιγότερο γνωστές, που όμως στέκουν ως αιώνια σύμβολα της ορθοδοξίας σε μικρά ακρωτήρια , αγέρωχα απέναντι σε ανέμους και δύσκολους καιρούς.
Πολλές από τις εκκλησίες αυτές και τα εξωκκλήσια αποτελούν πόλο έλξης για τους προσκυνητές οι οποίοι γεμίζουν τα καραβάκια αυτές τις μέρες και συρρέουν στα νησιά για να προσκυνήσουν την Παναγία τη Σπηλιανή στη Νίσυρο, την Παναγία τη Μελαχροινή στην Ψέριμο, αλλά και την Παναγία της Τελένδου.
Ο εορτασμός της Παναγιάς στα Δωδεκάνησα, είναι ξεχωριστός, με πανηγύρια σε όλα τα νησιά και σε όλα τα χωριά. Φέτος λόγω των ειδικών συνθηκών δεν γίνονται πανηγύρεις, αλλά υπάρχε σημαντική προσέλευση προσκυνητών.
Στο Πυλί της Κω υπάρχει ένα γραφικό εκκλησάκι της Παναγίας, όπου την παραμονή του Δεκαπενταύγουστου τελείται εσπερινός και συγκεντρώνονται πολλοί κάτοικοι του νησιού, ανάμεσα στους οποίους και ξενιτεμένοι, που αυτές τις μέρες επιστρέφουν.
Μέσα σε ατμόσφαιρα κατάνυξης ανταλλάσσονται ευχές και αρκετοί ανάβουν κεράκια και καντηλάκια στη μνήμη των δικών τους ανθρώπων, που βρίσκονται στα κοιμητήρια, δίπλα στον μικρό ναό.
Χρώματα στο βαθύ μπλε, η καμπάνα στο μικρό καμπαναριό, κάτω από την αβραμυθιά, το λευκό της καθαριότητας και η ενατένιση, είτε προς τα πάνω, είτε στο βάθος προς το απέραντο του Αιγαίου πελάγους, δημιουργούν διαθέσεις περισυλλογής και ανυψώνουν τα συναισθήματα.
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΠΗΛΙΑΝΗ ΣΤΗ ΝΙΣΥΡΟ
Στη Νίσυρο, γιορτάζει η Παναγιά η Σπηλιανή ένα από τα πιο γνωστά μοναστήρια που προσελκύει πλήθος κόσμου από όλα τα Δωδεκάνησα.
Το καραβάκι “Παναγία Σπηλιανή”, που αναχωρεί από το λιμάνι της Κω για την Νίσυρο
Το έθιμο θέλει τις λεγόμενες «εννιαμερίτισσες» να καταφτάνουν από τα γύρω νησιά στη μονή εννιά μέρες πριν, για να πραγματοποιήσουν μια ξεχωριστή τελετουργία που λήγει ανήμερα της Παναγιάς. Την παραμονή προσφέρονται στους επισκέπτες ρεβίθια και πατάτες και ανήμερα κρέας με πατάτες στο γλέντι που γίνεται στην αυλή του σχολείου κάτω από την εκκλησία.
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΕΛΑΧΡΟΙΝΗ ΣΤΗΝ ΨΕΡΙΜΟ
Η εορτή της Παναγιάς στο νησί της Ψερίμου, όπου δεσπόζει η εκκλησία της Παναγιάς της «Μελαχροινής», όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι λόγω του σκούρου χρώματος της ρωσικής τεχνοτροπίας εικόνας είναι ιδιαίτερη.
Με πλοιάρια κάτοικοι από την Κάλυμνο, την Κω και τη Νίσυρο καταφθάνουν για να ζητήσουν τη χάρη της Παναγίας. Οι καμπάνες ηχούν πανηγυρικά τη στιγμή που γίνεται η περιφορά του επιταφίου της Θεοτόκου. Συγκινητικές είναι οι στιγμές όταν κλήρος και λαός, ντόπιοι και τουρίστες, υπό κανονικές συνθήκες, συμμετέχουν στη λιτανεία η οποία περνά από τους δρόμους και τα σοκάκια της νήσου ακόμα και από την αμμουδιά στην άκρη της θάλασσας.
Η Παναγία Γραφιώτισσα αρκετά μακριά από το λιμανάκι του νησιού.
Μπροστά στον κύριο ναό ορθώνονταν ένα παρεκκλήσι, ακριβώς πάνω από την ακτή, που όμως δεν υπάρχει πια ύστερα από μια κατολίσθηση.
Τώρα ο κόσμος προσέρχεται στο διασωθέν εκκλησάκι.πάνω από μια μικρή παραλία με άμμο και χαλικάκι και πολύ καθαρά νερά, Εκεί φτάνει κανείς μετά από πεζοπορία περίπου 40 λεπτών από το λιμάνι του νησιού!
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΜΝΟ
Η εκκλησία της Παναγιάς της Χαριτωμένης στην Κάλυμνο (1794) με το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο της, βρίσκεται στην Χώρα, την πρώτη πρωτεύουσα της Καλύμνου και έχει μία πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία, σχετικά με την εύρεση της παλαιάς εικόνας της Παναγίας, που κοσμεί την εκκλησία και σχετικά με την ανέγερση του ναού, όπου χρησιμοποιήθηκαν υλικά (κίονες, κιονόκρανα, επιγραφές, ανάγλυφα, δόμοι) από το ιερό του Δηλίου Απόλλωνα.
Σήμερα σώζονται, στα αρχικά τους εμφανή σημεία, σε άριστη κατάσταση.
Η εκκλησία της Παναγίας στην Τέλενδο.
Πηγή: Lipsi.gov.gr /Φωτογραφίες: Sophia Karagianni/ Ν. ΔΗΜΑΡΑΣ
