Η πιο συγκλονιστική μορφή των γεγονότων του Πολυτεχνείου πριν από 51 χρόνια κατά την εξέγερση των φοιτητών και τα αιματηρά γεγονότα στην Αθήνα, ήταν αυτή του 20χρονου Μιχάλη Μυρογιάννη, που πυροβολήθηκε εν ψυχρώ από τον συνταγματάρχη Νικόλαο Ντερτιλή και χτυπήθηκε με σφαίρα στο κεφάλι, ενώ προσπαθούσε να διαφύγει.
Τα γεγονότα εκείνα σήμαναν την αντίστροφη μέτρηση για την πτώση της δικτατορίας, κάτι που τιμάται σε όλη την χώρα.
Ειδικά η Λέσβος τιμά τους αγώνες για τη δημοκρατία με διάφορες εκδηλώσεις και αφιερώματα. Κάθε χρόνο οι κάτοικοι της Μυτιλήνης θυμούνται και τον δικό της νεκρό του Πολυτεχνείου τον 20χρονο Μιχάλη Μυρογιάννη, ο αδριάντας του οποίου, στο πάρκο της Αγίας Ειρήνης, γίνεται τόπος μνήμης και τιμής από τη νεολαία του νησιού.
Ο 20χρονος Μιχάλης Μυρογιάννης, που έπεσε νεκρός από την σφαίρα του Ν. Ντερτιλή.
“Ο Μιχάλης Μυρογιάννης ήταν 20 ετών το 1973. Ο πραξικοπηματίας αξιωματικός του στρατού Νικόλαος Ντερτιλής, ο οποίος είδε τον νεαρό να ξεφεύγει από τα χέρια των αστυνομικών έξω από το Πολυτεχνείο, σήκωσε το όπλο του και τον πυροβόλησε εν ψυχρώ στο κεφάλι. Ο Μυρογιάννης έπεσε νεκρός στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Στουρνάρη, στις 18 Νοεμβρίου”, δήλωσε στην ΕΡΤ3 ο Απόστολος Κομνηνάκας, δικηγόρος και φοιτητής της νομικής στην εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Ο Ντερτιλής καταδικάστηκε σε εικοσαετή κάθειρξη για το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου και σε ισόβια κάθειρξη ως ένοχος ανθρωποκτονίας από πρόθεση του διερχόμενου Μιχάλη Μυρογιάννη το Νοέμβριο του 1973.
Σε αντίθεση με άλλους φυλακισμένους πραξικοπηματίες, αρνήθηκε να αιτηθεί την αποφυλάκισή του μετά την μεταπολίτευση για να μην αναγνωρίσει τη νομιμότητα του δημοκρατικού πολιτεύματος και παρέμεινε φυλακισμένος ως τον θάνατό του στις 28 Ιανουαρίου 2013 σε ηλικία 92 ετών.
Συγκλονιστικές μαρτυρίες για την δολοφονία
Η Ανθή Μυρογιάννη, μητέρα του Μιχάλη Μυρογιάννη ανέφερε:
Έφυγε από το σπίτι το μεσημέρι της Κυριακής και μόλις έφτασε στο Πολυτεχνείο σταμάτησε ένα τζιπ και βγήκε ο Ντερτιλής. Πυροβόλησε, σκότωσε εν ψυχρώ το παιδί μου. Γιατί;»
Ο συνταγματάρχης Νικόλαος Ντερτιλής, “σφαγέας” του Πολυτεχνείου
Η αποκαλυπτική κατάθεση του Αντώνη Αγριτέλη
Το χρονικό της δολοφονίας του Μιχάλη Μυρογιάννη αποκάλυψε στην κατάθεση του ο οδηγός του Ντερτιλή Αντώνης Αγριτέλης.
Στην κατάθεσή του ενώπιον του δικαστηρίου, τον Νοέμβριο του 1975, αναφέρει:
«Ήμουνα προσωπικός οδηγός του Συνταγματάρχη Ντερτιλή.
Την Παρασκευή το απόγευμα (16ης Νοεμβρίου) τον παρέλαβα από το σπίτι του και τον μετέφερα με το τζιπ στην Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών στην οδό Σταδίου 10, γύρω στις 7 το βράδυ. Κατά τις 10 η ώρα βγήκε ο Ντερτιλής μαζί με κάποιον ανώτερο αξιωματικό της Αστυνομίας και έφυγαν. Πότε επέστρεψαν δεν τους αντελήφθην.
Στις 4 ή 4:30 ξημερώνοντας Σάββατο παρέλαβα τον Ντερτιλή και τον μετέφερα από την ΑΣΔΕΝ στο Πολυτεχνείο με το τζιπ. Σταμάτησα κοντά στην κατεστραμμένη πύλη, ο Ντερτιλής κατέβηκε και συζητούσε με κάποιον αξιωματικό της Αστυνομίας. Ξαφνικά αντελήφθην φασαρία και φωνές προς τη μεριά της διασταύρωσης Πατησίων και Στουρνάρα. Παρετήρησα ότι αστυφύλακες έδερναν έναν νεαρό. Ξαφνικά αυτός κατόρθωσε να αποσπασθεί από τους αστυφύλακες. Τότε ο Ντερτιλής, που μόλις είχε αντιληφθεί το επεισόδιο, έβγαλε από το μπουφάν του το περίστροφό του και πυροβόλησε χωρίς να πολυσκεφθεί.
Ο νεαρός έπεσε σαν κοτόπουλο. Έμεινε επί τόπου ακριβώς στην διασταύρωση Πατησίων και Στουρνάρα, προς την πλευρά της Ομόνοιας. Εγώ φαντάστηκα ότι του έριξε στα πόδια και περίμενα να κινηθεί. Όταν όμως είδα να σχηματίζεται μια λίμνη από αίμα και μια μικρή άσπρη λιμνούλα από μυαλά, κατάλαβα ότι τον πυροβόλησε στο κεφάλι και ήταν ήδη νεκρός.
Μετά, σαν να μη συνέβαινε τίποτα, μπήκε στο τζιπ και κτυπώντας με στην πλάτη, μου είπε “με παραδέχεσαι ρε; Σαράντα πέντε χρονών άνθρωπος και με τη μια τον πέτυχα στο κεφάλι”. Εγώ τα είχα χάσει και ήμουνα φοβερά ταραγμένος και φοβισμένος. Συνεχίσαμε προς την Πατησίων και φθάσαμε στο Μουσείο. Εκεί κάποιος υπάλληλος των τρόλεϊ ήταν μπλοκαρισμένος και οι αστυφύλακες του φώναζαν και τον έσπρωχναν. Ο Ντερτιλής κατέβηκε απ’ το τζιπ, κόλλησε το περίστροφό του στο στομάχι του ανθρώπου και τον φοβέριζε ότι θα τον σκοτώσει αν δεν εξαφανιστεί.
Έβγαλε το πιστόλι και χτυπούσε αδιακρίτως
Μετά προχωρήσαμε προς τον ΟΤΕ όπου ευρίσκοντο αρκετοί πολίτες. Ο Ντερτιλής έβγαλε το περίστροφό του και άρχισε να πυροβολεί χωρίς να μπορώ να διαπιστώσω αν χτυπήθηκε κανείς. Από τον ΟΤΕ γυρίσαμε πίσω και φθάσαμε στα Χαυτεία (περιοχή στην Ομόνοια που περιβάλει τη διασταύρωση της Αιόλου με τη Σταδίου) ακριβώς έξω από τον ΜΠΡΑΒΟ.
Ενώ δεν είχαμε σταματήσει ακόμη, ο Ντερτιλής αντελήφθη πάνω από τον Κινηματογράφο “Αλάσκα” πολίτες που είχαν αποκλεισθεί. Κατέβηκε αμέσως από το αυτοκίνητό του και διέταξε τους ΛΟΚατζήδες να κάνουν έφοδο και να τους πιάσουν. Ο ίδιος έδινε διαταγές με το περίστροφο στο χέρι λέγοντας: “Βαράτε στο ψαχνό, πέντε παληόπαιδα θα μας κάνουν ό,τι θέλουν;” Μετά από λίγο, οι ΛΟΚατζήδες κατέβασαν τριάντα περίπου άτομα και τους έβαλαν επάνω σε καμιόνια και τους πήραν.
Οι εκδηλώσεις τιμής στη Λέσβο
Στις 6 το απόγευμα τα εργατικά σωματεία και άλλοι φορείς καλούν σε συγκέντρωση στην πλατεία Σαπφούς απ’ όπου θα ξεκινήσει η πορεία με κατεύθυνση και πάλι το πάρκο της Αγίας Ειρήνης όπου θα καταθέσουν λουλούδια στην προτομή του Μυρογιάννη. Στις 7:00 το απόγευμα στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης θα ξεκινήσει η εκδήλωση που διοργανώνεται φέτος από το Δήμο.
“Στόχος μας είναι να μην ξεχαστεί η θυσία του Μ. Μυρογιάννη και ο αγώνας της γενιάς του Πολυτεχνείου. Το σύνθημα “ψωμί, παιδεία, ελευθερία” παραμένει επίκαιρο και κανείς δεν θα μας τα παραχωρήσει χωρίς αγώνα”, πρόσθεσε ο κ. Κομνηνάκας.
