Κίνητρα για την προστασία του ελληνόφωνου τραγουδιού, για να στηριχθούν οι Έλληνες δημιουργοί, αλλά και για να ακούγεται περισσότερη ελληνική μουσική περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Πολιτισμού, με την υπουργό Λίνα Μενδώνη να επισημαίνει ότι στόχος αυτού είναι η προστασία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Επ’ αυτού, η Λίνα Μενδώνη σχολίασε σε συνέντευξή της: «Στο πλαίσιο αυτό, αφενός με το ελληνόφωνο τραγούδι θέλουμε να προστατεύσουμε την ελληνική γλώσσα, κυρίως όμως τους δημιουργούς, τους μουσικούς, οι οποίοι, πραγματικά, έχουν θιγεί όχι μόνο από την πανδημία- πολύς κόσμος λέει ότι ταλαιπωρήθηκαν από την πανδημία- αλλά όχι μόνο αυτό. Μέσα σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον η αγγλόφωνη μουσική έχει σχεδόν επιβληθεί. Η διάδοση της ελληνόφωνης μουσικής περιορίζεται. Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι ακούγεται 30% ελληνικής μουσικής και 70% ξένης μουσικής.
Εμείς, ως υπουργείο Πολιτισμού, προφανώς όλα αυτά είναι πράγματα στα οποία, ακολουθώντας και το ίδιο το Σύνταγμα το οποίο δηλώνει εμφατικά ότι οφείλουμε να προστατεύουμε την τέχνη, έχουμε προτείνει μια σειρά κινήτρων. Είναι περισσότερο κίνητρα και δεν είναι κάτι υποχρεωτικό. Εδώ, απλώς, να ανοίξω μια παρένθεση, να πω ότι σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ξεκινώντας από τη Γαλλία ήδη από τη δεκαετία του ’80, έχουν μπει τέτοιες ποσοστώσεις υποχρεωτικά».
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Στις 29 Φεβρουαρίου αναρτήθηκε στο opengov και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού, με τίτλο «Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου τραγουδιού και της ορχηστρικής μουσικής απόδοσης του ελληνόφωνου τραγουδιού και την προστασία και διάχυση της ελληνικής γλώσσας, στο πλαίσιο της διαφύλαξης και ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς – Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της εμπορικής πολιτικής του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Πολιτισμού».
Με βάση το άρθρο 12 του προτεινόμενου νομοσχεδίου οι ελληνικές οπτικοακουστικές και κινηματογραφικές ταινίες που χρηματοδοτούνται από το Δημόσιο «υποχρεούνται να ενσωματώνουν ελληνόφωνα τραγούδια ή ορχηστρική μουσική απόδοση ελληνόφωνου τραγουδιού σε ελάχιστο ποσοστό εβδομήντα τοις εκατό (70%) του συνόλου της μουσικής επένδυσης της παραγωγής ή της ταινίας».
Επ’ αυτού η Λίνα Μενδώνη είπε: «Δεν πρόκειται για μια οποιαδήποτε παραγωγή, είναι παραγωγή την οποία επιχορηγεί, δηλαδή εντέλει χρηματοδοτεί το κράτος και ο φορολογούμενος Έλληνας. Επομένως ό,τι αφορά στην ελληνική δημιουργία και στην ελληνική γλώσσα, οφείλουμε ως πολιτιστικό αγαθό να το προστατεύσουμε».
Τα μέτρα που προτείνονται είναι για τους ραδιοσταθμούς, τις οπτικοακουστικές παραγωγές αλλά και τους κοινόχρηστους χώρους. Στους τελευταίους, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα πρέπει να παίζεται τουλάχιστον 45% ελληνικής μουσικής από τη μουσική που ακούγεται.
Οι χώροι αυτοί είναι:
- χώροι εισόδου, υποδοχής και ανελκυστήρες σε ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα
- χώροι στάθμευσης, διάδρομοι και λοιποί χώροι παραμονής των επισκεπτών σε εμπορικά κέντρα
- χώροι υποδοχής και αναμονής των πελατών στα καζίνα
- χώροι σταθμών και αποβάθρες επιβίβασης και αποβίβασης επιβατών του μετρό, των τρένων και των ηλεκτρικών σιδηροδρόμων
- στεγασμένοι χώροι που προορίζονται για την αναμονή των επιβατών σε αεροπλάνα και πλοία
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού «δεν παρεμβαίνει καθόλου στα κριτήρια με τα οποία ενισχύεται ο κινηματογράφος. Δηλαδή, δεν παρεμβαίνουμε καθόλου σε διατάξεις οι οποίες λένε με ποιον τρόπο το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, για παράδειγμα, χρηματοδοτεί επιχορηγεί τις ταινίες, εκεί δεν παρεμβαίνουμε καθόλου. Όπως, επίσης, δεν παρεμβαίνουμε καθόλου για τα τουριστικά καταλύματα», σχολίασε η Μενδώνη.
Όπως υπογράμμισε για το θέμα της ποσόστωσης, πρόκειται για «ένα πάρα πολύ περιορισμένο χρονικά και χωροταξικά τμήμα της δραστηριότητας που ασκούν τα καταλύματα ή τα ξενοδοχεία. Δεν παρεμβαίνει κανείς ούτε στα καφέ, ούτε στους χώρους εστίασης, ούτε, σε καμία περίπτωση, στα δωμάτια. Είναι πάρα πάρα πολύ ζυγισμένο το πού παρεμβαίνουμε».
Κίνητρα για τους ραδιοσταθμούς
Στους ραδιοσταθμούς υπάρχει το κίνητρο για μετάδοση περισσότερων διαφημίσεων εφόσον αυξηθεί η μετάδοση ελληνικών τραγουδιών. «Παρέχεται προσαύξηση πέντε τοις εκατό (5%) του επιτρεπόμενου ανώτατου χρόνου μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων, εφόσον αυξήσουν τα ποσοστά μετάδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%)», αναφέρεται σχετικά.
Όπως σχολίασε η υπουργός Πολιτισμού: «εάν για παράδειγμα ένα ραδιόφωνο θέλει να βάλει το ποσοστό αυτό της μουσικής που προτείνουμε, θα έχει περισσότερο διαφημιστικό χρόνο. Δεν χάνει κάτι. Κίνητρα δίνουμε. Εάν, ας πούμε βάλει το ελληνικό τραγούδι στις 12:00 το βράδυ για κάποιους ανθρώπους που κάθονται και ακούνε ραδιόφωνο εκείνη την ώρα, επίσης δεν θα παρέμβει κανείς, στο πότε θα το βάλει. Επαναλαμβάνω, είναι κίνητρο, δεν χάνει κάτι, δεν περιορίζουμε κάτι. Δίνουμε επιπλέον κίνητρα», επεξηγεί η Λίνα Μενδώνη.
Παράλληλα, με το νομοσχέδιο προωθείται η δημιουργία διαδικτυακής βάσης δεδομένων για το ελληνόφωνο τραγούδι και την ορχηστρική μουσική Ελλήνων δημιουργών.
Ξενοδόχοι: Παραφωνία…στις ρυθμίσεις
Για παραφωνία…στις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού, που τέθηκε πριν λίγες ημέρες σε διαβούλευση και αφορά ποσόστωση στο δημόσια εκτελούμενο μουσικό ρεπερτόριο κάνουν λόγο σε ανακοίνωση τους οι ξενοδόχοι της Αθήνας.
Μάλιστα αναφέρει η ένωση, ότι αυτό αν γίνει νόμος του κράτους στο εξής, θα τούς επιβάλλεται ‘διά νόμου’ ποια μουσική θα ακούγεται (‘με ποσόστωση’) στα ξενοδοχεία.
“Να υποθέσουμε πως ο Ξενοδόχος δεν έχει δικαίωμα να έχει προτιμήσεις / επιχειρηματική επιλογή για την ατμόσφαιρα που θα επικρατεί στους χώρους της μονάδας του; και ότι χρειάζεται από το κράτος καθοδήγηση και ‘επιβολή’;” ρωτούν οι ξενοδόχοι.
Στο μεταξύ σημειώνουν ότι από το 1993 που τέθηκε σε ισχύ ο νόμος 2121/1993 μέχρι και σήμερα η Πολιτεία και το Υπ. Πολιτισμού, επιμελώς αποφεύγει την δημιουργία ενός ξεκάθαρου πλαισίου που να ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ δικαιούχων πνευματικών δικαιωμάτων και χρηστών.
Παρά την απουσία αυτού του πλαισίου, ο ξενοδοχειακός κλάδος μέσω του ΞΕΕ, όπως τονίζεται, οδηγήθηκε σε επιμέρους συμφωνία με το σύνολο σχεδόν των ΟΣΔ. Μάλιστα έχει δημιουργήσει ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα υπολογισμού των σχετικών χρεώσεων, στην οποία έχει ενταχθεί η πλειοψηφία των ΟΣΔ, με σκοπό την διευκόλυνση της διαδικασίας καταβολής – είσπραξης των αμοιβών.
«Αναμέναμε λοιπόν από το Υπουργείο Πολιτισμού ότι θα παρέμβει, ώστε κατ’ αρχήν να εξορθολογιστούν, οι σχετικές χρεώσεις και να θεσπιστεί ένα ξεκάθαρο πλαίσιο συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό των αμοιβών των ΟΣΔ. Αν αυτού ενημερωθήκαμε για «ποσόστωση» … στην δημόσια μουσική!», σημειώνουν.
«Δυστυχώς, οι ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού είναι παραπάνω από βέβαιο πως αν τελικά εφαρμοστούν, θα αποβούν σε βάρος και των δικαιούχων, και των πελατών, και των επιχειρήσεων, καθώς πολλές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις μάλλον θα προτιμήσουν να αφαιρέσουν εντελώς τη μουσική από τους κοινόχρηστους χώρους τους, παρά να εφαρμόσουν για μια ακόμα φορά μια ρύθμιση, που αδυνατούμε να αντιληφθούμε τον σκοπό που εξυπηρετεί», τονίζεται στην ίδια ανακοίνωση.