Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η φαρμακευτική εταιρεία AstraZeneca δεν κατόρθωσαν να άρουν το αδιέξοδο για τις καθυστερημένες παραδόσεις εμβολίων κατά της Covid-19, δήλωσε αργά το βράδυ της Τετάρτης η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ Στέλλα Κυριακίδου.

Ωστόσο, με νεότερη ανάρτησή της η κ. Κυριακίδου κάνει λόγο για εποικοδομητικό τόνο στη συζήτησή της με τον διευθύνοντα σύμβουλο της AstraZeneca.

Η εταιρεία επικαλείται προβλήματα παραγωγής στα δύο εργοστάσιά της σε Ολλανδία και Βέλγιο, αλλά από επιστημονικούς κύκλους εκφράζεται η άποψη ότι πιθανόν η καθυστέρηση οφείλεται σε προσπάθειες ενίσχυσης της αξιοπιστίας του εμβολίου, ώστε να μην υπάρξουν χειρότερες συνέπειες στο μέλλον. Θα ήταν καταστροφικό, τονίζουν, να αποδειχθεί κάποια στιγμή ότι τα εμβόλια δεν είναι αξιόπιστα και αποτελεσματικά, γιατί υπήρξε βιασύνη στη διαδικασία παραγωγής τους.

Η ΕΕ πιέζει την εταιρεία να προμηθεύσει περισσότερες δόσεις του εμβολίου της από εργοστάσια στην Ευρώπη και τη Βρετανία, αφού η AstraZeneca ανακοίνωσε καθυστερήσεις παράδοσης, αυξάνοντας την απογοήτευση για το πρόγραμμα εμβολιασμού στην ΕΕ.

«Λυπούμαστε για τη συνεχιζόμενη έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το πρόγραμμα παράδοσης», δήλωσε η Επίτροπος Υγείας της ΕΕ με tweet, προσθέτοντας ότι η ΕΕ ζητούσε ένα σαφές σχέδιο από την AstraZeneca για την ταχεία παράδοση δόσεων του εμβολίου που έχει προαγοράσει το μπλοκ για το πρώτο τρίμηνο.

Σκληρή κόντρα Ε.Ε. – AstraZeneca

Η κόντρα της ΕΕ με την AstraZeneca οξύνεται τα τελευταία 24ωρα, με την Κύπρια Επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Στέλλα Κυριακίδου να συγκρίνει την Βρετανο-σουηδική φαρμακοβιομηχανία με… κρεοπωλείο:

«Απορρίπτουμε τη λογική του ‘όποιος πρόλαβε τον Κύριον είδε’ («First come, first served»). Αυτό μπορεί να ισχύει σε ένα συνοικιακό χασάπικο, όχι όμως σε υπογεγραμμένα συμβόλαια και όχι σε συμφωνίες στις οποίες συμπεριλαμβάνονται προκαταβολές».

Η Στέλλα Κυριακίδου χαρακτήρισε, για άλλη μία φορά, σαν ανεπαρκείς τις δικαιολογίες εκ μέρους της AstraZeneca, η οποία επικαλείται προβλήματα παραγωγής στα δύο εργοστάσιά της σε Ολλανδία και Βέλγιο. Η ΕΕ όμως επιμένει και ζητά να επιταχυνθούν οι παραδόσεις εμβολίων που παρασκευάζονται στις βασικές μονάδες της εταιρείας, επί βρετανικού εδάφους, υπενθυμίζοντας ότι τα άλλα δύο κέντρα είναι βοηθητικά, όχι τα κύρια.

Η ΕΕ είναι εξοργισμένη, όχι μόνο με τις καθυστερήσεις και τη μειωμένη (έως και κατά 75%, σύμφωνα με πληροφορίες) αλλά και με τις πρακτικές της AstraZeneca ως προς την παροχή πληροφοριών. Επ’ αυτού η κα Κυριακίδου έχει απαιτήσει επανειλημμένως διαφάνεια και πλέον απειλεί ότι «έχουμε τις μεθόδους να διερευνήσουμε σε βάθος το ζήτημα».

Τι λέει ο εκπρόσωπος της AstraZeneca 

Από την πλευρά του, ο Πασκάλ Σορουά, διευθύνων σύμβουλος της AstraZeneca χαρακτηρίζει σαν «κακή συγκυρία» όσα συμβαίνουν και υπερασπίζεται την εταιρεία του δηλώνοντας ότι «δεν υπάρχει κανένα μυστήριο στο γιατί έχουμε καθυστερήσει. Δεν το κάνουμε εσκεμμένα. Εγώ είμαι Ευρωπαίος και έχω την Ευρώπη στην καρδιά μου. Ο πρόεδρός μας είναι Σουηδός, άρα Ευρωπαίος και αυτός. Πολλά στελέχη είναι Ευρωπαίοι και θέλουμε να εξυπηρετήσουμε την Ευρώπη όσο καλύτερα γίνεται».

Σημειωτέον ότι το εμβόλιο της AstraZeneca δεν έχει εγκριθεί ακόμη επισήμως στην Ευρώπη, αναμένεται όμως ότι αυτό είναι μια απλή τυπική διαδικασία, η οποία θα έχει ολοκληρωθεί έως αύριο, Παρασκευή.

Το συμβόλαιο με την AstraZeneca προβλέπει την παράδοση στην ΕΕ 300 εκατ. δόσεων με δικαίωμα επέκτασης στις 400 εκατ. Ωστόσο, με τα τρέχοντα δεδομένα, η συγκεκριμένη εταιρεία βρίσκεται πίσω ως προς τις προσυμφωνημένες προθεσμίες κατά περίπου δύο μήνες.

Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι Pfizer/BioNTech, από τις οποίες η Ευρώπη περιμένει ακόμη μεγαλύτερα φορτία εμβολίων. Όσο για την έκτακτη βοήθεια από τη γαλλική Sanofi, οι 125 εκατ. δόσεις που προτίθεται να παρασκευάσει θα είναι έτοιμες από το καλοκαίρι και εξής, με ορίζοντα το τέλος του 2021.

Ελλείψεις στην Ισπανία και στην Τσεχία

Καθυστερήσεις στην παραγωγή συνεπάγονται αυτόματα μειωμένο αριθμό δόσεων, αυξημένη δυσαρέσκεια και έντονες διαμαρτυρίες από τους επικεφαλής της ΕΕ προς τις φαρμακοβιομηχανίες. Εν τω μεταξύ ο κορωνοϊός εξακολουθεί να καλπάζει, γεγονός που εντείνει την ανασφάλεια και την ανυπομονησία.

Ήδη στην Ισπανία, στις περιφερειακές ενότητες της Μαδρίτης και της Καταλονίας, βλέπουν το τέλος των αποθεμάτων σε εμβόλια να πλησιάζει τάχιστα. Μοιραία θα διακοπούν οι ενέσεις για την πρώτη δόση, εφόσον θα πρέπει να καλυφθεί η δεύτερη δόση όσων έχουν υποβληθεί στην πρώτη, ώστε να αποκτήσουν ανοσία.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα του χάους περί τη διάθεση των εμβολίων είναι επίσης η Τσεχία. Το τοπικό υπουργείο Υγείας συνιστά τη διακοπή των εμβολιασμών για δύο εβδομάδες, προκειμένου να καλυφθεί η δεύτερη δόση σε όσους έχουν ήδη κάνει την πρώτη.

Ωστόσο, ο Τσέχος πρωθυπουργός αντέκρουσε το αρμόδιο υπουργείο, σε μια προσπάθεια υποβιβασμού της κρίσης σε πρόβλημα διαχείρισης των αποθεμάτων στα εμβολιαστικά κέντρα. Πάντως, η Τσεχία παραμένει μία από τις χώρες της ΕΕ με πολύ υψηλό αριθμό κρουσμάτων.