Η μεγάλη απελευθέρωση ενέργειας που παρατηρείται στις πυρηνικές αντιδράσεις οδήγησε στη μελέτη, κατασκευή και παραγωγή πανίσχυρων όπλων με τεράστια εκρηκτική δύναμη. Τα πυρηνικά όπλα (nuclear weapons, armes nucléaires) λειτουργούν με βάση την πυρηνική σχάση ή την πυρηνική σύντηξη.

Στα πυρηνικά όπλα σχάσης, που λέγονται και ατομικές βόμβες, η αλυσιδωτή αντίδραση είναι ανεξέλεγκτη, και όχι ελεγχόμενη όπως στους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Αυτό σημαίνει πως σε κάθε κλάσμα του δευτερολέπτου διασπάται ένας μεγάλος αριθμός πυρήνων που απελευθερώνουν ασύλληπτη ποσότητα ενέργειας με μια τρομακτική έκρηξη.

Περισσότερο όμως καταστροφικά θεωρούνται τα θερμοπυρηνικά όπλα ή βόμβες υδρογόνου, όπου συνδυάζεται η πυρηνική σχάση με τη σύντηξη. Για παράδειγμα η βόμβα Β53 που κατασκευάστηκε την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και συγκεκριμένα κατά την Κρίση των Πυραύλων στην Κούβα το 1962 είχε 600 φορές πιο καταστροφική ισχύ από τη βόμβα στη Χιροσίμα.

Τα πυρηνικά, μαζί με τα βιοχημικά, χαρακτηρίζονται ως όπλα μαζικής καταστροφής σε αντίθεση με τα συμβατικά όπλα μικρής κλίμακας.

Η πρώτη και μοναδική φορά που χρησιμοποιήθηκε ατομική βόμβα σε πολεμική σύγκρουση ήταν από τις ΗΠΑ εναντίον της Ιαπωνίας κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμμο και δεν έχει επαναληφθεί λόγω των τραγικών συνεπειών της.

Γίνονται παρ’ όλα αυτά δοκιμές από διάφορες χώρες, σε απομακρυσμένες περιοχές ή υποθαλάσσιες εκρήξεις.

Τα πυρηνικά της Ρωσίας

Ο Ρώσος πρόεδρος στις 27 Φεβρουαρίου αύξησε το επίπεδο συναγερμού των πυρηνικών δυνάμεων της Ρωσίας, αλλά όχι στο υψηλότερο επίπεδο.

Στο διάγγελμά του για την κήρυξη πολέμου στην Ουκρανία είχε επίσης προειδοποιήσει τις χώρες που υποστηρίζουν την Ουκρανία ότι μπορεί να έχουν «συνέπειες που δεν έχουν δει ποτέ».

Σύμφωνα με την Wall Street Journal που επικαλείται εκτίμηση που έχει δημοσιευθεί στο Bulletin of the Atomic Scientists, η Ρωσία έχει αναπτύξει περισσότερες από 1.500 κεφαλές και σχεδόν 3.000 σε εφεδρεία.

Η χώρα έχει επενδύσει σε διάφορους τρόπους για να μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτές τις κεφαλές, συμπεριλαμβανομένων χερσαίων βαλλιστικών πυραύλων, πυραύλων που βασίζονται σε υποβρύχια, βόμβες και πυραύλους που θα μπορούσαν να εκτοξευθούν από αεροσκάφη.

Ποιες άλλες χώρες έχουν πυρηνικά όπλα

Οι ΗΠΑ, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούν τις δυτικές δυνάμεις πυρηνικών όπλων. Η Κίνα έχει επίσης δημιουργήσει ένα πυρηνικό οπλοστάσιο. Η Ινδία, το Πακιστάν και η Βόρεια Κορέα είναι επίσης δυνάμεις πυρηνικών όπλων. Το Ισραήλ θεωρείται ευρέως ότι έχει πυρηνικά όπλα, αλλά δεν έχει επιβεβαιώσει ποτέ ότι διαθέτει.

Οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν μακράν τα μεγαλύτερα αποθέματα κεφαλών, ακολουθούμενες από την Κίνα. Τα επιχειρήματα που προβάλλουν συχνά αυτές οι χώρες για την κατοχή πυρηνικών όπλων είναι ότι αποτρέπουν άλλους από το να τους επιτεθούν.

Οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει πολλά στην ικανότητα κατάρριψης βαλλιστικών πυραύλων που θα μπορούσαν να φέρουν πυρηνικές κεφαλές. Τα συστήματα είχαν μεικτό ποσοστό επιτυχίας στις δοκιμές. Το οπλοστάσιο πυρηνικών πυραύλων της Ρωσίας θα μπορούσε εύκολα να συντρίψει τέτοια συστήματα.

Τα πυρηνικά υποβρύχια και οι δυνατότητές τους

Ο υποβρύχιος στόλος αποτελεί ένα από τα πιο δυνατά εργαλεία στην αμυντική υπεροχή και κυριαρχία μιας χώρας, καθώς δεν είναι μόνο το πλήγμα που μπορούν να επιφέρουν σε εχθρικά πλοία, είναι και η χαρτογράφηση των ωκεανών που μπορούν να κάνουν και να παρέχουν στις κυβερνήσεις και στα επιτελεία των ενόπλων δυνάμεων υπερ-πολύτιμες πληροφορίες. Ιδιαιτέρως τα υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων μπορούν να πλήξουν χερσαίους στόχους, χωρίς καν να βρίσκονται στην επιφάνεια της θάλασσας.

Τα πυρηνικά υποβρύχια από την άλλη διαθέτουν την πιο εξελιγμένη και συγχρόνως ακριβή τεχνολογία και γι αυτό το λόγο οι χώρες που διαθέτουν τέτοιου είδους υποβρύχια είτε με τη δυνατότητα ρίψης βαλλιστικών πυραύλων είτε χωρίς αυτή, είναι μόλις έξι.
Η χώρα που κυριαρχεί είναι οι ΗΠΑ καθώς στο σύνολο διαθέτει 68 πυρηνικά υποβρύχια, με τα 14 από αυτά να είναι βαλλιστικά.

Στη δεύτερη θέση με πολύ λιγότερα υποβρύχια 29 τον αριθμό βρίσκεται μεν η Ρωσία, ωστόσο τα 11 από αυτά είναι βαλλιστικών πυραύλων, ενώ στα σχέδια της Μόσχας περιλαμβάνεται η κατασκευή περισσότερων τέτοιων υποβρυχίων.

Με λιγότερα από τα μισά υποβρύχια της Ρωσίας ακολουθεί η Κίνα (12), όμως το ήμισυ αυτών είναι βαλλιστικών πυραύλων. Το Πεκίνο άργησε πάρα πολύ σε σχέση με τις υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις να αναπτύξει τα αμυντικά του εξοπλιστικά συστήματα (πριν από λίγα χρόνια καθέλκυσε το πρώτο αεροπλανοφόρο).

Τα 11 υποβρύχια (τα τέσσερα βαλλιστικών πυραύλων) της Βρετανίας, την φέρνουν μπροστά από τη Γαλλία που έχει στο σύνολο 8, όμως διαθέτει τον ίδιο αριθμό υποβρυχίων βαλλιστικών πυραύλων με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Τέλος στην τελευταία θέση με ένα υποβρύχιο βαλλιστικών πυραύλων βρίσκεται η Ινδία, σχετικά πρόσφατη προσθήκη στον αμυντικό της εξοπλισμό.

(Με πληροφορίες από Wikipedia / International Institute for Strategic Studies, BBC)