Μήνυμα για μείωση της έντασης και «διατήρηση της σταθερότητας σε Αιγαίο και Συρία, έστειλε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάϊντεν στον Ταγίπ Ερντογάν κατά την συνάντησή τους στη Μαδρίτη.
Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε ενάμιση χρόνο, ο Αμερικανός πρόεδρος επέλεξε ένα «ουδέτερο έδαφος» για να τα πει με τον Ερντογάν.
Τον Οκτώβριο του 2021 ήταν η Ρώμη και η Σύνοδος των G20, φέτος ήταν η Σύνοδος των ηγετών του ΝΑΤΟ και η Μαδρίτη. Στο μεταξύ, η πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο ακόμα εκκρεμεί για τον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος το έχει επιδιώξει, αλλά δεν τα έχει καταφέρει, σε αντίθεση με την τετραετία Τραμπ που είχε ανοιχτή πόρτα.
Και μπορεί ο κ. Ερντογάν να απέφυγε να θέσει τα ελληνοτουρκικά στη Σύνοδο των ηγετών του ΝΑΤΟ, έχοντας λάβει τα απαραίτητα μηνύματα και από τον διεθνή παράγοντα, εντούτοις φαίνεται ότι τα έθεσε στις διμερείς του επαφές.
Έβαλε στον «πάγο» τα σχέδια του κ. Ερντογάν
Ο κ. Μπάιντεν, όμως, άριστος γνώσης των ισορροπιών στην περιοχή μας και πρόσφατα ενημερωμένος και από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για όλο το φάσμα των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας, έβαλε στον «πάγο» τα όποια σχέδια του κ. Ερντογάν, στέλνοντας μήνυμα για μείωση της έντασης και «διατήρηση της σταθερότητας σε Αιγαίο και Συρία». Οι δύο περιοχές δεν είναι τυχαίες, καθώς είναι στο αναθεωρητικό στόχαστρο του κ. Ερντογάν και οι ΗΠΑ δεν θέλουν αναταραχή στο Αιγαίο, όπως δεν δίνουν και το πράσινο φως για μια τουρκική εισβολή στη Βόρεια Συρία.
Η παρέμβαση Μπάιντεν έχει την αξία της, με δεδομένο ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ενέδωσε εν τέλει στην πολιορκία του κ. Ερντογάν και του έκανε το χατίρι να συναντηθούν, μιας και αυτός με τη σειρά του υποχώρησε από το «βέτο» για Φινλανδία και Σουηδία. Όμως, δεν χαρίστηκε στον Τούρκο πρόεδρο, ούτε του επέτρεψε να αμφισβητήσει την κυριαρχία των ελληνικών νησιών, στέλνοντας το μήνυμα ότι η όξυνση της έντασης δεν πρόκειται να βοηθήσει σε τίποτα. Οι ΗΠΑ, άλλωστε, δεν επιθυμούν σε μια τέτοια συγκυρία αστάθεια και νευρικότητα στη ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Για τα F-16 δεν υπάρχει πλειοψηφία στη Γερουσία
Παράλληλα, σύμφωνα με τις αρχικές τουρκικές διαρροές, ο κ. Ερντογάν θα έθετε στον κ. Μπάιντεν ζήτημα για τις αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα. Η τουρκική προεδρία δεν διαφώτισε παραπάνω το κοινό επί του ζητήματος, ενώ οι Αμερικανοί δεν μπήκαν καν στον κόπο να αναφερθούν σε μια παρέμβαση που γι’ αυτούς είναι κεφαλαιώδους και στρατηγικής σημασίας, στο πλαίσιο και της αναβαθμισμένης Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ.
Όσο για την ανάγκη αναβάθμισης των αεροσκαφών F-16 της Τουρκίας, μπορεί το αμερικανικό Πεντάγωνο, αλλά και το State Department να επιθυμούν σφόδρα κάτι τέτοιο, αυτή τη στιγμή, όμως, δεν υπάρχει πλειοψηφία στη Γερουσία, όπου δεσπόζει ο Μπομπ Μενέντεζ, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας.
Ο κ. Μπάιντεν, σύμφωνα πάντα με τα τουρκικά ΜΜΕ, υποσχέθηκε να «τρέξει» το ζήτημα, με βάση τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην Τουρκία για τους S-400 όμως δεν είναι στο χέρι του να «τρέξει», όσο και να θέλει. Για αρκετούς μήνες ακόμα και όσο υπάρχει πλειοψηφία Δημοκρατικών στο Κογκρέσο, δεν είναι εύκολο για τον Λευκό Οίκο να δρομολογήσει ένα πρόγραμμα που θα προκαλέσει αντιδράσεις και πολιτικά απόνερα, ιδίως από τη στιγμή που η Τουρκία δεν έχει αποσύρει έστω τους ρωσικούς S-400.
Σήμερα, Πέμπτη, πάντως, στις προγραμματιζόμενες συνεντεύξεις Τύπου τόσο του κ. Μπάιντεν όσο και του κ. Ερντογάν προς το μεσημέρι, ίσως έχουμε ορισμένες πιο διαφωτιστικές πληροφορίες για τη δυναμική της συζήτησης, που έγινε χθες το απόγευμα.
Τι εκτιμά η ελληνική κυβέρνηση
Με βάση την «ανάγνωση» που κάνει η ελληνική κυβέρνηση στη συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν, το συμπέρασμα είναι ότι «ο Πρόεδρος ων ΗΠΑ συνέστησε στον Τούρκο Πρόεδρο να αποφεύγει τις προκλήσεις», ενώ «ανέδειξε και τη σημασία του να υπάρχει σταθερότητα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο».
Η θέση αυτή βασίζεται στο περιεχόμενο της επίσημης ανακοίνωσης που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση από τον Λευκό Οίκο.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι οι δύο Πρόεδροι «μίλησαν για τη σημασία της διατήρησης της σταθερότητας στο Αιγαίο και τη Συρία». Και προστίθεται ότι «ο πρόεδρος Μπάιντεν επανέλαβε την επιθυμία του να διατηρήσει εποικοδομητικές διμερείς σχέσεις και οι ηγέτες συμφώνησαν στη σημασία συνεχών στενών διαβουλεύσεων μεταξύ των κυβερνήσεών μας».
Επιπλέον οι ελληνικές πηγές επισημαίνουν ότι από «όλη τη συζήτηση δεν φαίνεται να προέκυψε κάτι για τα τουρκικά F-16 και περαιτέρω την παροχή πολεμικού υλικού από τις ΗΠΑ προς την Τουρκία».
