Ρεπορτάζ του αμερικανικού Politico κάνει λόγο για “εμφύλιο πόλεμο” μεταξύ των χωρών της ΕΕ, δείχνοντας ότι έχουν καταστεί σαφή τα προβλήματα στη σκανδαλώδη διανομή των εμβολίων με καταγγελίες για Ευρωπαϊκή Ένωση δύο ταχυτήτων.

Παρά τα καθησυχαστικά λόγια της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν περί της «αρχής της αλληλεγγύης και της ισονομίας στη βάση της ίσης μεταχείρισης και πρόσβασης στα εμβόλια, χωρίς να ευνοούνται οι χώρες με ισχυρότερη διαπραγματευτική δύναμη», η πραγματικότητα είναι διαφορετική.

Εντός της εβδομάδας, η Κομισιόν θα παρουσιάσει το υγειονομικό πιστοποιητικό (γνωστό και ως «πράσινο διαβατήριο»). Προέχει, όμως, η επίλυση του προβλήματος της διαδικασίας εμβολιασμού.

Πολλοί πλέον κάνουν λόγο για ΕΕ δύο ταχυτήτων. Εξού και η κοινή επιστολή των ηγετών έξι χωρών-μελών (Αυστρίας, Τσεχίας, Σλοβενίας, Βουλγαρίας, Λετονίας και Κροατίας), με την οποία καταγγέλλουν «αδικίες» και «κρυφές συμφωνίες» μεταξύ κρατών και φαρμακευτικών εταιρειών, ζητώντας έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Οι ευθύνες για την καθυστέρηση στις παραδόσεις

Η κατανομή των εμβολίων έχει μετατραπεί σε διογκούμενο σκάνδαλο, το οποίο έρχεται να προστεθεί στο φιάσκο των συμφωνιών της Κομισιόν με τις φαρμακευτικές εταιρείες. Η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιχειρεί να ρίξει τις ευθύνες αλλού, αλλά κινδυνεύσει να παρασυρθεί από το σκάνδαλο.

Η ίδια πάντως αποποιείται τις ευθύνες της, κατηγορώντας την AstraZeneca. Η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα υπάρξουν και νέες καθυστερήσεις στις παραδόσεις του εμβολίου της στην ΕΕ. «Δυστυχώς περιορισμοί στις εξαγωγές θα μειώσουν τις παραδόσεις το πρώτο τρίμηνο του έτους και πιθανόν και το δεύτερο τρίμηνο» ανακοίνωσε εκπρόσωπος της AstraZeneca.

Παρά τις διαβεβαιώσεις της εταιρείας, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν παγώσει τους εμβολιασμούς με AstraZeneca, ώστε να διερευνήσουν κατά πόσο τα περιστατικά θρόμβωσης συσχετίζονται με το εμβόλιο. Οι χώρες αυτές είναι η Δανία, η Νορβηγία, η Ιταλία (ξανάρχισε τους εμβολιασμούς), η Αυστρία, η Εσθονία, η Λιθουανία, το Λουξεμβούργο η Λετονία και η Ιρλανδία. Άλλες καθυστερούν τις παραγγελίες, μέχρι να ξεκαθαριστεί η κατάσταση.

Επιπλέον, η αρμόδια ευρωπαϊκή αρχή αναφέρει σε ανακοίνωσή της πως «συνέστησε να επικαιροποιηθούν οι πληροφορίες για το προϊόν ώστε να περιλάβουν ως παρενέργειες την αναφυλαξία και την υπερευαισθησία (αλλεργικές αντιδράσεις)».

Παράλληλα, χορήγησε άδεια υπό όρους στο εμβόλιο της εταιρείας Janssen Pharmaceutica NV, μία από τις φαρμακευτικές εταιρείες του ομίλου Johnson & Johnson. Πρόκειται για το τέταρτο εμβόλιο που εγκρίνεται από την ΕΕ.

Η Γερμανία παζαρεύει με την Ρωσία

Είναι ξεκάθαρο ότι από εδώ και στο εξής εφαρμόζεται η λαϊκή παροιμία «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Το Βερολίνο ήταν το πρώτο που φλέρταρε ανοιχτά με το ρωσικό εμβόλιο, το οποίο είχε επισήμως απορριφθεί από τις Βρυξέλλες, χωρίς όμως να εξεταστεί. Ακολούθησε το Παρίσι. Στην Ιταλία σε συμφωνία με την ελβετική βιοφαρμακευτική εταιρεία Adienne Pharma & Biothech και με το Ρωσικό Ταμείο Αμεσων Επενδύσεων (RDIF), αναμένεται να ξεκινήσει η παραγωγή του.

Όπως φαίνεται, ούτε το τρίτο φονικό κύμα της πανδημίας δεν κατάφερε να ενώσει την ΕΕ. Η πρόταση της Κομισιόν έχει απαξιωθεί στην πράξη κι αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι πολλές χώρες-μέλη έχουν αυτονομηθεί αναζητώντας λύσεις έξω από το κοινοτικό πλαίσιο, το οποίο αποδείχθηκε τουλάχιστον προβληματικό.

Ήταν αναμενόμενο ότι ο εμβολιασμός θα μετατρεπόταν σε να πεδίο ανταγωνισμού. Όλα είναι θέμα προσφοράς και ζήτησης, ενώ «είναι πολλά τα λεφτά». Μεταξύ άλλων, προκύπτουν και ηθικά διλήμματα, όταν 11 χώρες αναστέλλουν ένα από τα πιο δημοφιλή σε χρήση εμβόλιο.