Αρχίζουν αύριο στο Νταβός της Ελβετίας οι κεντρικές εργασίες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ,, στο οποίο ως γνωστόν συμμετέχουν δισεκατομμυριούχοι, πολιτικοί ηγέτες και άνθρωποι που επηρεάζουν την πορεία του πλανήτη.

Στο φετινό Νταβός, που έχει κάθε ιστορική δυνατότητα να είναι διαφορετικό από τα προηγούμενα μεταβαίνει αύριο Τρίτη και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου αναμένεται να έχει σημαντικές συναντήσεις.

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ έχει ορίσει την αποστολή του ως τη «βελτίωση της κατάστασης του πλανήτη». Ωστόσο, τα 2.500 μέλη της παγκόσμιας ελίτ, που θα συναντηθούν στο ελβετικό ορεινό θέρετρο του Νταβός , θα έχουν ως φόντο της συνάντησής τους τον πόλεμο στην Ουκρανία, μια ανεπίλυτη πανδημία, τους αυξανόμενους κλιματικούς κινδύνους και τις ραγδαία επιδεινούμενες οικονομικές προοπτικές.

Ακόμη και ο ιδρυτής του Φόρουμ, Klaus Schwab, αναγνώρισε σε μία ενημέρωση αυτή την εβδομάδα πως το ερώτημα που επικρέμεται στη φετινή ετήσια συνάντηση είναι: «Πώς μπορεί το Νταβός να συμβάλει θετικά σε όλες αυτές τις προκλήσεις, σε έναν κόσμο που έχει κολλήσει βαθιά στη διαχείριση κρίσεων;».

Πέρυσι, το πατροπαράδοτο χειμερινό φόρουμ δεν μπόρεσε να διεξαχθεί κανονικά εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού.

«Παρά την τρέχουσα πανδημία του Covid, οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν ήταν ποτέ τόσο αισιόδοξοι την τελευταία δεκαετία όσον αφορά τη βελτίωση της οικονομικής ανάπτυξης για το επόμενο έτος», ανέφερε η ετήσια μελέτη της συμβουλευτικής εταιρείας PricewaterhouseCoopers (PwC) τις ημέρες εκείνες.

Στις 22 Μαΐου, γράφει ο Φιλίπ Εσκάντ σε άρθρο του, το Davos bis ανοίγει σε μια εντελώς διαφορετική ατμόσφαιρα. Οι περίεργοι σύμβουλοι της PwC επιστρέφουν με μια μελέτη που δεν θα αποκαλύψουν μέχρι την επόμενη εβδομάδα, αλλά ο τίτλος της είναι αυτονόητος: «Ελπίδες και φόβοι». Αυτή τη φορά, όχι άλλο νανούρισμα από τον Κινέζο πρόεδρο, αλλά μια σθεναρή ομιλία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι για να μας υπενθυμίσει ότι η Ευρώπη έχει μπει σε έναν πόλεμο, στον οποίο δεν πίστευε ποτέ ότι θα βρισκόταν.

Το φάντασμα της γεωπολιτικής αστάθειας και η ανοιχτή πληγή του πληθωρισμού

Το αφυπνισμένο φάντασμα της γεωπολιτικής έχει προσθέσει έναν σκούρο τόνο στην ήδη ανοιχτή πληγή του πληθωρισμού. Οι τιμές του φυσικού αερίου, στο ανώτατο όριο, έχουν πολλαπλασιαστεί επί δέκα σε λιγότερο από δύο χρόνια, υπενθυμίζοντάς μας την ευθραυστότητα της Ευρώπης και προκαλώντας έναν χορό ανατιμήσεων, που τώρα εκτείνεται από την ενέργεια μέχρι το βούτυρο, μέσω του σιταριού και του αυτοκινήτου.

Αυτό λοιπόν μας οδηγεί σε ένα από τα κεντρικά ζήτημα του φετινού Νταβός, την Ουκρανία της οποίας ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι μιλά  στις 23 Μαΐου 2022.

Αποκλείστηκαν οι Ρώσοι από το Νταβός

Τα βιβλία Ιστορίας θα καταγράψουν την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία ως «την κατάρρευση της τάξης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά τον Ψυχρό Πόλεμο», προέβλεψε ο Schwab νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Ο ίδιος απέκλεισε Ρώσους πολιτικούς και στελέχη από τη συνάντηση, στην οποία ο πρόεδρος της Ουκρανίας θα μιλήσει μέσω βίντεο τη Δευτέρα.

Άλλοι Ουκρανοί υπουργοί θα συναντηθούν με δυτικούς ηγέτες, όπως ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς.

Το μεγάλο ερώτημα θα είναι εάν οι εκπρόσωποι μπορούν να σημειώσουν πρόοδο στις επενδύσεις τύπου Marshall στην τελική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Απουσία προοπτικής και φόβοι ύφεσης

Ο Andrew Edgecliffe-Johnson, αναφερόμενος επιγραμματικά στα κεντρικά ζητήματα του φετινού φόρουμ, σε άρθρο του στους «Financial Times», αναφέρει:

«Βρισκόμαστε στη δίνη μιας ανησυχητικής στιγμής για την παγκόσμια οικονομία. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, η υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Τζίνα Ραϊμόντο και περίπου 50 υπουργοί Οικονομικών θα βρεθούν υπό πίεση για να δώσουν νέες λύσεις στις προκλήσεις των φόβων για τον αυξανόμενο πληθωρισμό και την ύφεση.

Τα αυξανόμενα επιτόκια και το αυξημένο ενεργειακό κόστος επιδεινώνουν τις μακροπρόθεσμες ανησυχίες του Νταβός, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης αντιμετώπισης της ανισότητας και παροχής νέων δεξιοτήτων στους εργαζόμενους.

«Προχωράμε σε ένα μακροοικονομικό σύμπαν που οι επιχειρηματίες της γενιάς μου δεν γνώριζαν», αναγνώρισε ο πρόεδρος της Medef, Geoffroy Roux de Bézieux, στο Club de l’économie du Monde, στις 28 Απριλίου. «Δεν γνωρίζω προς τα πού κατευθυνόμαστε. Εξ ου και ο φόβος».

Aυτό δεν αφορά μόνο τη διοίκηση μιας εταιρείας, της οποίας η τιμή των προμηθειών αυξάνεται διαρκώς, καθώς και οι μισθολογικές απαιτήσεις, αλλά και την αλλαγή στάσης των κεντρικών τραπεζών, οι οποίες επαναλαμβάνουν τον δρόμο της αύξησης των επιτοκίων.
Διάλυση των αλυσίδων εφοδιασμού.

Η απουσία των Κινέζων λόγω κορωνοϊού

Και σαν να μην έφτανε αυτό, η παγκόσμια οικονομία χάνει ταυτόχρονα την κύρια μηχανή της: την Κίνα. Η σκιά της πλανάται πάνω από τα βουνά του Νταβός. Θα είναι στη συζήτηση όλων, χωρίς να τη βλέπει κανείς. Και όχι χωρίς λόγο. Φέτος, κανένας συμμετέχων από το Πεκίνο, το Τόκιο, την Ταϊβάν ή το Χονγκ Κονγκ δεν θα δώσει το «παρών». Είναι όλοι περιορισμένοι στα σπίτια τους από τον ιό, σύμβολα ενός διαιρεμένου πλανήτη.

Αυτή είναι η κύρια κρίση που επηρεάζει σήμερα τις βιομηχανικές εταιρείες: η αποσύνθεση των αλυσίδων εφοδιασμού υπό την επίδραση του περιορισμού της Κίνας.

Όλες οι παγκοσμιοποιημένες εταιρείες θέτουν στον εαυτό τους το ερώτημα του κατακερματισμού του κόσμου. Παρά την απουσία του βασικού του παράγοντα, αυτός ο κατακερματισμός θα βρίσκεται επομένως στο επίκεντρο των συζητήσεων, όπως και η έλλειψη εργατικού δυναμικού.

«Παντού, μας λείπουν χέρια, είτε με μπλε είτε με λευκό γιακά [είτε εργάτες είτε διοικητικοί]», διαβεβαιώνει ένας χημικός βιομήχανος.

«Από το ένα Νταβός στο άλλο, έχουμε περάσει από την ελπίδα στο φόβο. Αλλά δεν αλλάζουμε επιχειρηματίες. Ακόμα θέλουν να πιστεύουμε σ’ αυτούς. Αυτός είναι και ο λόγος που συνεχίζουν να έχουν πάρε-δώσε με τις μάζες», λέει ο Φιλίπ Εσκάντ.

Ο οικονομολόγος Jean-Hervé Lorenzi, δημιουργός των Οικονομικών Συναντήσεων ενός είδους Προβηγκιανού και χαλαρού Νταβός, που θα πραγματοποιηθεί από τις 8 έως τις 10 Ιουλίου, υπογραμμίζει:

«Είμαι εντυπωσιασμένος από την αισιοδοξία όλων αυτών των αφεντικών, πεπεισμένοι ότι η Γαλλία βρίσκεται στη σωστή τροχιά εάν επενδύσει στην εκπαίδευση και την καινοτομία».

«Παρά αυτόν τον βολονταρισμό, οι βραχυπρόθεσμες ανησυχίες κυριαρχούν και υποβιβάζουν στο παρασκήνιο την οικολογική μετάβαση, που θα καταλάβει μεγάλο μέρος των συζητήσεων. Αυτός είναι, ωστόσο, ένας από τους λίγους τομείς όπου το Νταβός θα έχει λάβει κάποια συγκεκριμένα μέτρα», καταλήγει ο Εσκάντ.