Συνεχίζεται με κάθε τρόπο η φυγή των Ρώσων, παρά τα απαγορευτικά μέτρα, ενώ συγκλονίζουν οι μαρτυρίες όσων προσπαθούν να βρουν τρόπο εξόδου από τη χώρα προκειμένου να αποφύγουν την επιστράτευση για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Μετά τις ανακοινώσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν για μερική επιστράτευση των πολιτών, το χάος που επικρατεί στη Ρωσία είναι αδιανόητο, καθώς οι πολίτες, τόσο με διαμαρτυρίες όσο και με τις ουρές χιλιομέτρων που έχουν δημιουργήσει στα σύνορα της χώρας, δείχνουν ότι αντιτίθενται στον πόλεμο που ξεκίνησε ο ηγέτης τους.
Σύμφωνα με το ανεξάρτητο μέσο «Times» της Μόσχας, δεκάδες χιλιάδες Ρώσοι άνδρες σε ηλικία στράτευσης -όπως ο 30χρονος Ροντιόν Λόκβιν- έχουν καταφύγει σε γειτονικές χώρες τις τελευταίες ημέρες, εν μέσω αυξανόμενων φόβων ότι το Κρεμλίνο είναι πιθανό να επιβάλει απαγόρευση εξόδου, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τα αποθέματα εργατικού δυναμικού.
Πάντως, μέχρι στιγμής το Κρεμλίνο αρνείται ότι σχεδιάζει να επιβάλει στρατιωτικό νόμο και να κλείσει τα σύνορα προκειμένου να αποτρέψει περαιτέρω αποχωρήσεις από τη χώρα, καθώς ήδη 260.000 στρατεύσιμοι έχουν φύγει μέσα σε πέντε ημέρες, από την ώρα δηλαδή που ο Ρώσος πρόεδρος ανακοίνωσε την επιστράτευση.
Συγκλονιστικές μαρτυρίες από φυγάδες
Όπως δήλωσε στους «Moscow Times», ο Ροντιόν Λόκβιν -κάτοικος Μόσχας- αποφάσισε να καταφύγει στο κράτος του Νότιου Καυκάσου, στη Γεωργία, για να αποφύγει την κατάταξη στον ρωσικό στρατό, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της επιστράτευσης από τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Μέχρι το τέλος εκείνης της ημέρας είχα πακετάρει τα πράγματά μου, είχα δώσει κάποιες οδηγίες στη μητέρα μου και είχα φύγει από τη Μόσχα. Τα συναισθήματα ήταν πραγματικά συγκλονιστικά», δήλωσε ο 30χρονος Λόκβιν.
Αφού οδήγησε 2.000 χιλιόμετρα, απέφυγε τα αστυνομικά σημεία ελέγχου και περίμενε σε μια τεράστια ουρά αυτοκινήτων στα σύνορα, έφτασε τελικά το Σαββατοκύριακο στη γεωργιανή πρωτεύουσα, την Τιφλίδα.
«Ήξερα ότι ο χρόνος τελείωνε», δήλωσε στους Moscow Times ο νεαρός για το αγωνιώδες ταξίδι του μέσω της κεντρικής και νότιας Ρωσίας.
«Φυγαδεύονται» όπου δεν χρειάζεται διαβατήριο
Η Ρωσία θα μπορούσε ήδη από την Τετάρτη να κλείσει τα σύνορά της σε όσους πληρούν τις προϋποθέσεις για επιστράτευση, ανέφερε την Κυριακή το ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης Meduza, επικαλούμενο πηγές.
Η αίσθηση ότι το παράθυρο κλείνει έχει οδηγήσει σε χαοτικές σκηνές στα χερσαία σύνορα της Ρωσίας με τη Γεωργία, το Καζακστάν και τη Μογγολία – χώρες που δεν απαιτούν βίζα για τους Ρώσους που επισκέπτονται τη χώρα. Συγκεκριμένα, υπήρξε συνωστισμός στο μοναδικό συνοριακό πέρασμα της Ρωσίας με τη Γεωργία, στους πρόποδες της ευρύτερης οροσειράς του Καυκάσου.
«Πολλοί άνθρωποι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους, ενώ δεν έχουν ούτε νερό ούτε καύσιμα, τίποτα», δήλωσε τη Δευτέρα στους Moscow Times ένας Ρώσος στα σύνορα Ρωσίας – Γεωργίας, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Χρησιμοποιούν Telegram για να ενημερωθούν για τα σύνορα
Η εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram αποτελεί βασική πηγή πληροφοριών για όσους επιχειρούν να διαφύγουν και ένα κανάλι που δημιουργήθηκε προκειμένου να ενημερώνει τον κόσμο σχετικά με την κατάσταση στα σύνορα Ρωσίας-Γεωργίας, με τους συνδρομητές του να έχουν υπερδιπλασιαστεί μέσα σε πέντε ημέρες, σε πάνω από 127.000 άτομα.
Εν τω μεταξύ η Ρωσία, αν και το αρνείται, στέλνει στρατεύματα στα σύνορα με τη Γεωργία για να δημιουργήσει σημεία ελέγχου, σε μια προσπάθεια να αποτρέψει τη φυγή περισσότερων εφέδρων από τη χώρα.
Σύμφωνα με μαρτυρίες οδηγών στο Telegram, από το σημείο ελέγχου στο φαράγγι Νταριάλι -σύνορα Ρωσίας με Γεωργία-, όπου 4.000 αυτοκίνητα περιμένουν στην ουρά για την έξοδο, δεν επιτρέπεται η διέλευση οχημάτων με ξένες πινακίδες, καθώς οι υπάλληλοι του υπουργείου Εσωτερικών της Γεωργίας βρίσκονται περίπου στο σημείο.
Το μποτιλιάρισμα εξακολουθεί να ξεπερνά τα 20 χιλιόμετρα, και αν υπολογίσει κάποιος τα οδοφράγματα στην περιοχή Vladikavkaz (Ρωσία) που έχουν στηθεί για την αποτροπή της εξόδου, ξεπερνά τα 30 χιλιόμετρα! Μάλιστα, οι Αρχές προειδοποιούν ότι η αναμονή για να διασχίσουν οι πολίτες και τα δύο σύνορα με αυτοκίνητο είναι περίπου 4-5 ημέρες, ενώ με τα πόδια ή με ποδήλατο περίπου 24 ώρες. Το μπλόκο φέρεται ότι γίνεται προσωρινά, λόγω του ότι η ουδέτερη ζώνη -γύρω από το σημείο ελέγχου- είναι γεμάτη από αυτοκίνητα και πεζούς.
Όπως τονίζουν οι Αρχές, επιτρέπεται το περπάτημα στην ουδέτερη ζώνη (οι γυναίκες και οι οικογένειες περνούν πρώτες).
Μάλιστα, όσοι έχουν εμφανιστεί με κλήσεις για επιστράτευση που έχουν εκδοθεί πριν από την αναχώρησή τους στέλνονται από το σημείο ελέγχου πίσω στην περιοχή Vladikavkaz.
Εξαντλήθηκαν όλες οι πτήσεις, εκτοξεύτηκαν οι τιμές εισιτηρίων
Οι απευθείας πτήσεις από μεγάλες ρωσικές πόλεις προς χώρες που δεν απαιτούν βίζα για τους Ρώσους εξαντλήθηκαν την περασμένη εβδομάδα, με τα εισιτήρια σε ορισμένα δρομολόγια να αλλάζουν χέρια, αυξάνοντας κατά 10 φορές την κανονική τους τιμή.
Οι πτήσεις από τη Μόσχα προς την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, διαφημίστηκαν για περίπου 665.000 ρούβλια (11.314 δολάρια) κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Έξοδος βιβλικών διαστάσεων
«Είναι θαύμα που κατάφερα να αγοράσω το αεροπορικό μου εισιτήριο», δήλωσε ένας Ρώσος που έφθασε τη Δευτέρα στην αρμενική πρωτεύουσα Ερεβάν και ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του.
Μάλιστα, πρόσθεσε ότι το εισιτήριο κόστισε όσο ένα καλής ποιότητας μεταχειρισμένο αυτοκίνητο.
Η μεγαλύτερη «έξοδος» από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία
Σύμφωνα με τους Moscow Times, τα αεροπορικά και σιδηροδρομικά εισιτήρια εξαντλήθηκαν ακόμη πιο γρήγορα από ό,τι στις αρχές Μαρτίου, όταν δεκάδες χιλιάδες εγκατέλειψαν τη χώρα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, σύμφωνα με την Ιρίνα Λομπανόφσκαγια, η οποία την περασμένη εβδομάδα δημιούργησε έναν διαδικτυακό οδηγό για όσους θέλουν να φύγουν.
«Αυτή τη φορά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι υπάρχει πόλεμος, ότι είναι πραγματικός», δήλωσε η Λομπανόφσκαγια.
Πάντως, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα (26/9) πως «δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις» σχετικά με τη διακοπή της εξόδου από τη χώρα των ανδρών σε ηλικία στράτευσης.
Όμως, Ρώσοι άνδρες που εξήλθαν πρόσφατα από τη χώρα δήλωσαν στους Moscow Times, ότι οι Ρώσοι συνοριακοί φύλακες τους είχαν ρωτήσει για το μητρώο στρατιωτικής θητείας τους.
Ποιοι μπορούν να επιστρατευτούν
Λίστες με τους άνδρες για τους οποίους έχουν εκδοθεί χαρτιά επιστράτευσης έχουν σταλεί στους συνοριοφύλακες στα αεροδρόμια και στις χερσαίες διαβάσεις, ανέφερε τη Δευτέρα το ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης «The Bell».
Ενώ ο Πούτιν κήρυξε την περασμένη εβδομάδα «μερική» επιστράτευση, οι φόβοι πως θα μπορούσε να είναι πολύ ευρύτερη απ’ ό,τι ανακοινώθηκε έχουν οδηγήσει ακόμη και όσους δεν έχουν στρατιωτική εμπειρία ή όσους έχουν κριθεί ιατρικώς ακατάλληλοι για να πολεμήσουν, να ετοιμάσουν τις βαλίτσες τους τις τελευταίες ημέρες.
Η Novaya Gazeta Europe, ανεξάρτητη εφημερίδα που πλέον εκδίδεται στη Ρίγα της Λετονίας, ανέφερε ότι μια μυστική ρήτρα στο διάταγμα κινητοποίησης του Κρεμλίνου επιτρέπει στο υπουργείο Άμυνας να καλέσει 1.000.000 άτομα – αντί για 300.000 που υποσχέθηκε ο υπουργός Άμυνας, Σεργκέι Σόιγκου.
Η έβδομη παράγραφος του διατάγματος είναι επεξεργασμένη και χαρακτηρίζεται «για επίσημη χρήση», σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Το Κρεμλίνο διέψευσε το δημοσίευμα, υποστηρίζοντας ότι θα κληθούν 300.000 έφεδροι. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ χαρακτήρισε το δημοσίευμα «ψέμα», σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA, αλλά αρνήθηκε να αποκαλύψει το περιεχόμενο της έβδομης παραγράφου του διατάγματος.
Ορισμένοι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι το διάταγμα είναι αρκετά ασαφές ώστε να επιστρατεύονται όσοι έχουν ελάχιστη ή καθόλου στρατιωτική εκπαίδευση, όπως ισχυρίζονται τώρα ορισμένοι Ρώσοι ότι δεν έχουν.
«Νομίζω ότι θα καλέσουν τους πάντες», δήλωσε ο Αντόν, 34 ετών, ο οποίος αρνήθηκε να δώσει το επώνυμό του και δήλωσε ότι πήρε αεροπλάνο για το Τατζικιστάν.
Ο 24χρονος Ντανιίλ Αρκίποβ, δήλωσε στους «Moscow Times» ότι δεν έχει καμία εμπειρία στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις και είναι ακατάλληλος για στρατιωτική θητεία – αλλά έφυγε από τη χώρα ούτως ή άλλως.
«Δεν υπάρχει καμία λογική. Παρατήρησα ότι υπήρχαν πολλοί άνδρες ηλικίας από 20 έως 40 ετών στο αεροπλάνο μου», δήλωσε ο νεαρός, ο οποίος βρίσκεται τώρα στο κράτος της Κεντρικής Ασίας, το Κιργιστάν.
Με χιλιάδες Ρώσους άνδρες να έχουν ήδη κινητοποιηθεί και με τον πόλεμο στην Ουκρανία να δείχνει ελάχιστα σημάδια ότι θα στραφεί υπέρ της Ρωσίας στο εγγύς μέλλον, πολλοί από αυτούς που φεύγουν από τη χώρα δεν έχουν αυταπάτες ότι θα μπορέσουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους σύντομα.
«Είναι ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή, ξέρω ότι δεν είναι προσωρινό», δήλωσε ο Μοσχοβίτης.
