Ο Σοσιαλιστής Πέδρο Σάντσεθ έγινε πρωθυπουργός της Ισπανίας μετά την υπερψήφιση πρότασης μομφής κατά του απερχόμενου ηγέτη Μαριάνο Ραχόι η οποία προκλήθηκε έπειτα από μια μακρά δίκη για διαφθορά στην οποία εμπλέκονταν στελέχη του κεντροδεξιού κόμματός του.
Ο Πέδρο Σάντσεθ Καστεχόν (Pedro Sánchez-Castejón), όπως είναι το πλήρες όνομά του, εμφανίζεται σε όλα εκ διαμέτρου αντίθετος με τον προκάτοχό του. Νέος, ωραίος, με πολιτικό μέλλον και το κυριότερο: Σοσιαλιστής που θέλει να επαναφέρει το κόμμα του σε τροχιά κυριαρχίας.
Είναι γενικός γραμματέας του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος από τον Μάιο του 2017, έχοντας καταλάβει την ίδια θέση για πρώτη φορά από το 2014 μέχρι το 2016.
Γεννήθηκε στη Μαδρίτη στις 29 Φεβρουαρίου 1972. Ο πατέρας του ήταν επιχειρηματίας και μέλος του PSOE και η μητέρα του δημόσια υπάλληλος. Σπούδασε οικονομικά σε πτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο και το 1993 εντάχθηκε στις τάξεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η πρώτη του πολιτική θέση ήλθε ως δημοτικός σύμβουλος στο δημαρχείο της Μαδρίτης στην αντιπολίτευση του Λαϊκού Κόμματος υπό την Τρινιδάδ Χιμένεθ. Στη συνέχεια, το 2009 ορίστηκε αντικαταστάτης του βουλευτή Πέδρο Σόλβες στο Ισπανικό Κοινοβούλιο. Παράλληλα έγινε διδάκτωρ στα οικονομικά από το Πανεπιστήμιο Καμίλο Χοσέ Θέλα.
Πήρε το πρώτο από τα τρία μεταπτυχιακά του στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών και εργάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.Το 1999, υπηρέτησε ως προσωπάρχης του ύπατου εκπροσώπου του ΟΗΕ στη Βοσνία στη διάρκεια του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο.
Στη συνέχεια εργάστηκε ως σύμβουλος ξένων επιχειρήσεων, οικονομικός σύμβουλος στην εκτελεστική επιτροπή του Σοσιαλιστικού Κόμματος και πέντε χρόνια ως δημοτικός σύμβουλος στη Μαδρίτη.
Το στοίχημα η προσέλκυση νέων
Μετά την παραίτηση του Αλφρέδο Πέρεθ Ρουβαλκάβα από τη θέση του γενικού γραμματέα του Σοσιαλιστικού Κόμματος και τις κομματικές εκλογές του Ιουλίου 2014, τον διαδέχθηκε με το 49% των ψήφων. Στόχοι του νέου γενικού γραμματέα ήταν η εκ νέου προσέλκυση των τέως σοσιαλιστών ψηφοφόρων που σε μεγάλο ποσοστό έτειναν προς τον νέο πολιτικό σχηματισμό, Ποδέμος. Μετά τις βουλευτικές εκλογές του Φεβρουαρίου του 2016, το Σοσιαλιστικό Κόμμα έλαβε 90 έδρες, κατατασσόμενο δεύτερο. Ο Σάντσεθ προτάθηκε από τον βασιλιά Φίλιππο Στ΄ για πρωθυπουργός, αποτυγχάνοντας να λάβει την υποστήριξη του κοινοβουλίου εκτός του Κόμματος των Πολιτών και του Συνασπισμού των Κανάριων.
Μετά τις αποτυχημένες επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου του ίδιου έτους και την απώλεια πέντε εδρών, ο γενικός γραμματέας απέκλεισε την αποχή, που θα επέτρεπε μια κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος σε μειοψηφία. Μια τέτοια κίνηση, που θα οδηγούσε την Ισπανία σε τρίτες εκλογές, βρήκε απέναντί της μια μερίδα περιφερειακών ηγετών του κόμματος που υποστήριζαν την αποχή. Κύρια εκφραστής τους ήταν η πρόεδρος της κυβέρνησης της Ανδαλουσίας, Σουσάνα Ντίαθ που είχε την υποστήριξη περιφερειακών προέδρων όπως τον Βαλενθιανό Τσίμο Πουτς και τον Καστιλιανό-Μαντσέγο Εμίλιο Γκαρθία-Πάχε.
Η παραίτηση της πλειοψηφίας της εκτελεστικής επιτροπής οδήγησε στην παραίτηση του Πέδρο Σάντσεθ την 1η Οκτωβρίου και την ανάληψη της ηγεσία του κόμματος από μια προσωρινή διαχειριστική επιτροπή.
Στις 29 Οκτωβρίου παραιτήθηκε από την ιδιότητά του ως βουλευτής του κόμματος με σκοπό να αποφύγει να ακολουθήσει την κομματική στάση υπέρ της αποχής στην ψήφο εμπιστοσύνης του Κοινοβουλίου στον Μαριάνο Ραχόι,που σήμανε και την ανάδειξη του τελευταίου σε πρωθυπουργό της χώρας.
Την περίοδο κατά την οποία το κόμμα βρισκόταν κάτω από την καθοδήγηση επιτροπής ο Σάντσεθ διατήρησε ενεργή παρουσία και παρουσίασε την υποψηφιότητά του για τις εσωκομματικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 22 Μαΐου 2017. Λαμβάνοντας περίπου το 50% των ψήφων επανήλθε στη θέση του γενικού γραμματέα του κόμματος, ηττώντας τους δύο έτερους υποψηφίους, Σουσάνα Ντίαθ και Πάτσι Λόπεθ.
Μιλάει αγγλικά και γαλλικά, είναι παντρεμένος και έχει δύο κόρες.
Πως έγινε η ανάληψη της εξουσίας
Ο ηγέτης του Σοσιαλιστικού Κόμματος Σάντσεθ γίνεται ο έβδομος πρωθυπουργός της Ισπανίας μετά την επιστροφή της στη δημοκρατία στη δεκαετία του 1970 έπειτα από τον θάνατο του δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο.
Υπέρ της πρότασης μομφής ψήφισαν 180 βουλευτές, 169 ψήφισαν κατά ενώ σημειώθηκε και μία αποχή.
Χθες ο Σάντσεθ άφησε να εννοηθεί πως θα προσπαθήσει να κυβερνήσει μέχρι το τέλος της κοινοβουλευτικής θητείας στα μέσα του 2020. Όμως είναι αβέβαιο πόσο μπορεί να διαρκέσει η διακυβέρνησή του καθώς οι Σοσιαλιστές διαθέτουν μόλις 84 έδρες στο κοινοβούλιο επί συνόλου 350.
Σε κάθε περίπτωση, λένε πολλοί παρατηρητές, ο Σάντσεθ δεν θεωρείται πιθανό να προκαλέσει εκλογές μέχρι τη διεξαγωγή ευρωπαϊκών, τοπικών και περιφερειακών εκλογών τον Μάιο του 2020.
Οι αριστεροί Podemos, οι οποίοι θα προσφέρουν κοινοβουλευτική στήριξη στην κυβέρνηση Σάντσεθ, δεν είναι επίσης πιθανό να ασκήσουν μεγάλη επιρροή στον νέο πρωθυπουργό, ο οποίος θέλει να διαφοροποιηθεί το κόμμα του από τον σύμμαχό του, που τάσσεται κατά της λιτότητας, και να κερδίσει κεντρώους ψηφοφόρους.
Ο Ραχόι παραδέχτηκε την ήττα του πριν από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας για την πρόταση μομφής λέγοντας νωρίτερα στους βουλευτές: «Ο κ. Σάντσεθ θα είναι ο επικεφαλής της κυβέρνησης και ας είμαι ο πρώτος που θα τον συγχαρεί».
Η θέση του Ραχόι είχε γίνει όλο και πιο δύσκολα υπερασπίσιμη, καθώς το στάτους του ως επικεφαλής μιας κυβέρνησης μειοψηφίας είχε υπονομευθεί από σκάνδαλα καθώς και από μια διχαστική απόπειρα ανεξαρτησίας της πλούσιας περιφέρειας της Καταλονίας.
Το Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα, οι πέντε έδρες του οποίου ήταν κλειδί για την εξασφάλιση επαρκούς κοινοβουλευτικής στήριξης από τον Σάντσεθ, απέσυρε την υποστήριξή του από τον Ραχόι μετά τη καταδίκη δεκάδων ανθρώπων που συνδέονταν με το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα του σε φυλάκιση δεκάδων ετών σε μια δίκη για διαφθορά.
Δύο κόμματα που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλονίας καθώς και οι Podemos υποστήριξαν επίσης τον Σάντσεθ. Οι φιλικοί προς την αγορά Ciudadanos, που προηγούνται στις δημοσκοπήσεις, ήταν το μοναδικό μεγάλο κόμμα που υποστήριξε τον Ραχόι.
Ο Σάντσεθ, ο οποίος αναμένεται να ορκιστεί τη Δευτέρα και να διορίσει το υπουργικό του συμβούλιο την ερχόμενη εβδομάδα, υποσχέθηκε να ξεκινήσει συνομιλίες με τους Καταλανούς αλλά είπε πως δεν πρόκειται να τους δώσει ένα δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.
