Με ύπουλη συμπεριφορά της Τουρκίας αυξάνεται η ένταση με την Λιβύη, προκαλώντας ανησυχία στην Αθήνα για το θέμα των ερευνών νότια της Κρήτης, ενώ συνεχίζονται αμείωτες οι ροές μεταναστών από τις λιβυκές ακτές.
Η αύξηση της έντασης σημειώνεται την στιγμή, που η Λιβύη ενισχύει τους δεσμούς της με την Τουρκία και προγραμματίζουν από κοινού έρευνες για υδρογονάνθρακες.
Ταυτόχρονα, οδεύει προς νέα παράταση η διεξαγωγή του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, παρά το σύντομο τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Χάγη.
Υπέγραψαν μνημόνιο η τουρκική εταιρεία πετρελαίου -TPAO- με την Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης
Συναγερμός σήμανε χθες το απόγευμα σε Χάγη -όπου βρισκόταν ο πρωθυπουργός για τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ-και Αθήνα μόλις έγινε γνωστή η είδηση για την υπογραφή μνημονίου που υπέγραψαν η τουρκική εταιρεία πετρελαίου -TPAO- με την Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης για σεισμικές έρευνες σε τέσσερα οικόπεδα στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης.
Δεν ήταν η πρώτη επιχείρηση αιφνιδιασμού από την Τρίπολη τις τελευταίες εβδομάδες, αν και κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι ανέμεναν να γίνει κάποια κίνηση.
Η διαπίστωση πως οι περιοχές που περιλαμβάνονται στη τούρκο-λιβυκή συμφωνία βρίσκονται νοτίως της μέσης γραμμής, χωρίς να θίγονται κυριαρχικά δικαιώματά μας, έφερε ανακούφιση, διότι αποφεύχθηκε, έστω προσωρινά ένα ακόμα πρόβλημα στις σχέσεις των δύο χωρών με ενεργό ρόλο της Τουρκίας.
Διπλωματική αντεπίθεση της Αθήνας μετά τον Χάρτη στην Κωνσταντινούπολη
Όμως, η ανησυχία παραμένει. Κατά τη διάρκεια των υπογραφών στην Κωνσταντινούπολη παρουσιάστηκε χάρτης του παράνομου τούρκο-λυβικού μνημονίου δείχνοντας την πρόθεση των δύο χωρών να επιμείνουν στην αμφισβήτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην περιοχή.
Και είχαν προηγηθεί προ ημερών τα διαβήματα τόσο της Τρίπολης όσο και της Βεγγάζης, για τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης της προκήρυξης του διαγωνισμού για τα οικόπεδα νότια της Κρήτης, για τα οποία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Chevron. Γι’ αυτό διπλωματικές πηγές έσπευσαν να τονίσουν ότι «σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
Επίσης, ο κ. Μητσοτάκης διαμήνυσε από τη Χάγη πως θα ζητήσει στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., που ξεκινά σήμερα στις Βρυξέλλες, να προστεθούν αυτούσια στο κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσα είχαν συμπεριληφθεί το Δεκέμβριο του 2019 για το τούρκο-λυβικό μνημόνιο. Δηλαδή, ότι δεν αναγνωρίζεται από την Ε.Ε και κατά συνέπεια δεν μπορεί να παράξει κανένα έννομο αποτέλεσμα.
Αυξήθηκαν οι μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη προς την Ελλάδα –
Δεν θα γίνει η επίσκεψη Γεραπετρίτη;
Παράλληλα, έχουν πολλαπλασιαστεί οι αφίξεις μεταναστών που εκκινούν από τα παράλια της Λιβύης καθιστώντας το πρόβλημα ασφυκτικό. Όπως και την καχυποψία της ελληνικής πλευράς για την αιτία του προβλήματος. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στη Λιβύη, είπε ότι «οι προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή συνδέονται και με την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών».
Η κλιμάκωση της έντασης δεν αποκλείεται να επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση. Σε μία τέτοια περίπτωση είναι στον αέρα η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών στη χώρα της Αφρικής, κατά την οποία θα αναζητείτο μία λύση στο μεταναστευτικό. Ακόμα δεν έχει συμφωνηθεί ημερομηνία για τη συνάντηση, παρότι η ελληνική πλευρά έχει δώσει τρεις εναλλακτικές, ενώ εκτιμάται από αρμόδια στελέχη πως μία επιδείνωση των σχέσεων θα καθιστούσε τη συνάντηση άνευ νοήματος.
Σήμα διατήρησης του διαλόγου από Μητσοτάκη και Ερντογάν
Λίγο πριν δημοσιοποιηθεί η συμφωνία που φέρει την υπογραφή της Άγκυρας και αποδεικνύει τις προθέσεις της για το ρόλο που θέλει να παίξει στην περιοχή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ένα σύντομο τετ α τετ με τον Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, διήρκησε 10 λεπτά και αν συνυπολογίσουμε τη μετάφραση ο πραγματικός χρόνος της συνομιλίας ήταν μικρότερος. Προφανώς, σε τέτοιο χρονικό διάστημα δεν μπορεί να συζητηθεί κάτι ουσιώδες, κάτι που επιβεβαιώνεται και από πηγές.
Αποτελούσε περισσότερο ένα μήνυμα πως οι δίαυλοι επικοινωνίας στο υψηλότερο επίπεδο παραμένουν ανοιχτοί και ήταν μία εικόνα «κανονικότητας» για τις επαφές των δύο ηγετών. Όπως σημείωναν πηγές με γνώση των διεργασιών στον ελληνοτουρκικό διάλογο, οι κκ Μητσοτάκης και Ερντογάν θα εμπλέκονταν σε έναν ουσιαστικό διάλογο μόνο αν γινόταν συζήτηση για το βασικό θέμα των ελληνοτουρκικών που είναι ο ορισμός των θαλασσίων ζωνών και αυτή τη στιγμή «βρισκόμαστε πολύ μακριά από κάτι τέτοιο».
Το γενικότερο κλίμα που καλλιεργείται δυσκολεύει και την διεξαγωγή του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, παρά την έκφραση της επιθυμίας για να βρεθεί κατάλληλη ημερομηνία. Η εκτίμηση είναι πως πολύ δύσκολα θα συμβεί αυτό εντός του καλοκαιριού και πιθανότητα θα πάρει κι άλλη αναβολή με ορίζοντα το φθινόπωρο.
